500-562

Sayfa: 500

1. Ya Aişe (r.a) ateşten, velev bir hurma parçası ile olsun, siperlen. Zira o tok kimseye yaradığı kadar aça da yarar.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

2. Ya Aişe (r.a) dinlerini tefrikaya verip, bölük olanlar, bunlar bu ümmetin bid'at ehlidir. Ehli heva ve ehli delalettir. Ya Aişe, muhakkak ki her günah sahibi için tevbe vardır. Ancak heva ve bid'at ashabı hariç. Ben onlardan beriyim, onlar da Benden beridir.
Ravi: Hz. Ömer (r.a.)

3. Ya Aişe (r.a) kul bir secde ederse, Allah (z.c.hz) o secde yerini yedi kat yere kadar tahir eder.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

4. Ya Aişe (r.a)bu iki elbiseyi yıka. Bilmez misin elbise tesbih eder ve kirlenince tesbihi kesilir.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

5. Ya Aişe (r.a) yazık yine yazık o kimseye ki, bu yüze bakmaktan mahrum oldu. Mü'min olsun, kafir olsun hiç kimse yoktur ki, Benim yüzüme bakmaktan memnun olacak olmasın.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

6. Ya Aişe (r.a) bilmez misin ki, Bizim cesedlerimiz ehli Cennet ruhları üzerinde biter ve o bedenlerden çıkan bir şeyi arz yutar.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

7. Ya Aişe (r.a) biliyor musun Allah (z.c.hz.) kendisi ile dua edildiği zaman kabul edeceği ismi Azamı Bana bildirdi. Dedi ki; "Onu bana da öğret" Buyurdu ki, o sana gerekmez ya Aişe (r.a)
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

8. Ya Aişe (r.a) Bana rıfk ile muamele yap, zira Allah bir ev halkına iyilik murat ettiğinde onlara rıfk kapısını gösterir.
Ravi: Hz. Ata İbni Yesar (r.a.)

9. Ya Aişe (r.a) kim sana sen istemeksizin bir hediye verirse onu kabul et. Zira o Allah'ın sana sunduğu bir rızıktır.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

10. Ya Aişe (r.a) sana Allah'ın takvası ve rıfk gerekir. Zira herhangi bir şeyde rıfk olursa onu ancak, ziynetlendirmiş olur. Bir şeyde de rıfk olmazsa onu çirkinleştirir.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

11. Ya Fatma (r.a) kalk kurbanının yanında hazır bulun. Zira damlayan ilk damla ile işlemiş olduğun her günah af olunur. Ve şöyle söyle "İnne salatî ve nüsukî ve mahyâye ve memâtî Lillahi Rabbil alemîn. Lâ şerikeleh ve bi zâlike ümirtü ve ene evvelül-müslimîn" (Benim namazım vesair ibadetim, dinim, hayatım ve ölümüm Rabbil Alemin olan Allah içindir. Onun şeriki yoktur. Ben bu tevhid ile emrolundum ben müslümanlardanım) Denildi ki; "Ya Resulallah, bu Sana ve ehli Beytine mi mahsustur?" Buyurdu ki, hayır bilakis bütün müslümanlara aittir.
Ravi: Hz. Umran İbni Hüseyin (r.a.)

Sayfa: 501

1. Ya Fatıma (r.a.) senin hoşuna gider mi? Halkın "Hz. Muhammed (s.a.v) in kızı Fatıma (r.a.)'ın elinde ateşten zincirler var" demesi?
Ravi: Hz. Sevban (r.a.)

2. Ya Fatıma (r.a.) Allah (z.c.hz.) senin gazabın için gazab eder, senin rızan için razı olur.
Ravi: Hz. Ali (r.a.)

3. Ya nahif, akrabanı yokla ki, ömrün uzun olur. Marufu yap ki, evinin hayrı çok olur. Her taş ve toprak yanında Allah'ı zikret ki, kıyamet günü Ben sana şahid olayım. (Her yer ve her adımda zikret)
Ravi: Hz. Nahif İbni Yezid (r.a.)

4. Ya Muaz (r.a) Vallahi Ben seni seviyorum. Sana tavsiye ediyorum Ya Muaz, her namazdan sonra şöyle söylemeyi sakın bırakma: "Allahümme e'innî alâ zikrike ve şükrike ve hüsnü ibâdetike." (Ve her abdestte mazmaza esnasında söylemek)
Ravi: Hz. Muaz ibni Cebel (r.a.)

5. Ya Muaz (r.a.) hiç şüphe yok ki mü'mini Kur'an, hevasının çoğundan men eder.
Ravi: Hz. Muaz (r.a.)

6. Ya Muaz (r.a.), Allah'ın senin elinde ehli şirkten bir adamı hidayete sevk etmesi, senin bir çok kızıl develere malik olmandan hayırlıdır.
Ravi: Hz. Muaz (r.a.)

7. Ya Muaz (r.a.) her gün ne kadar zikredersin? On bin kadar zikrediyor musun? Ben sana bir takım kelimeler göstereyim mi ki onlar sana hem kolay, hem de on bin ve on binden daha büyüktür. Bu: "Lâ ilâhe illallâhü adede kelimâtihi, Lâ ilâhe illallâhü adede halkıhi, Lâ ilâhe illallâhü zinete arşihi, Lâ ilâhe illallâhü melee semavâtihi, Lâ ilâhe illallâhü mislü zalike meahü, velhamdülillahi mislü zalike meahü, la yuhsîhi melekün velâ ğayruhu." Söylemendir ki, bunun ecrini ne melek, ne de başka bir mahluk sayamaz.
Ravi: Hz. Ebû Şibl (r.a.)

8. Ey tüccar cemaati, muhakkak ki tacirler kıyamet günü füccar olarak baas olunurlar. Allah'tan ittika eden, iyilikte bulunan ve sadık olan hariç.
Ravi: Hz. Bera (r.a.)

9. Ey kadınlar topluluğu, sadaka veriniz. Ziynetlerinizden de olsa. Zira siz kıyamette Cehennemliklerin ekseriyetini teşkil edeceksiniz.
Ravi: Hz. Zeyneb (r.anha)

10. Ey Ensar topluluğu (tüylerinizi) kırmızı veya sarıya boyayın, ehli kitaba muhalefet edin. Don ve izar giyinin ve ehli kitaba muhalefet edin. Sakalları uzatın ehli kitaba muhalefet edin.
Ravi: Hz. Ebû Ümâme (r.a.)

Sayfa: 502

1. Ey tüccar cemaati, bu alış verişe manasız söz ve yemin karışır, muamelenize sadaka da girsin.
Ravi: Hz. Kays İbni Ebu Gazve (r.a.)

2. Ey delikanlılar topluluğu, sizden kim evlenmek elinden geliyorsa evlensin. Zira bu, gözü haramdan korur ve ırz için de en iyi muhafazadır. Kimin de gücü yetmezse oruç tutsun. Zira bu onun için enemedir.
Ravi: Hz. İbni Mes'ud (r.anhüma)

3. Ey mü'minlerin kadınları, tehlil, tesbih ve takdis'e devam edin. Gaflet etmeyin ki rahmeti unutursunuz. Parmaklarınızla sayın. Bunlar sorguya çekileceklerdir ve tesbihe şehadet edeceklerdir.
Ravi: Hz. Hani İbni Osman (r.a.)

4. Ey kara haberciler, ey kara haberciler, ey kara haberciler. Sizin üzerinize korktuğum şeylerin en korkuncu riya ve gizli şehvettir.
Ravi: Hz. Abdullah İbni Zeyd (r.a.)

5. Ya Vabisa, geldin Bana iyilik ve günahtan soruyorsun. Neyi yapmandan için rahat oluyorsa o iyidir. Ne ki nefsinde tereddüt ve ihtilaç uyandırıyor o günahtır; sana insanlar fetva verse de.
Ravi: Hz. Vabisa (r.a.)

6. Ya Vasiba (r.a.), kalbinden fetva al. İyilik, kalbin mutmain olduğu ve nefsin itminan bulduğu şeydir. Günah ise, nefsini tırmalayan ve kalbe tereddüd uyandıran şeydir. İnsanlar sana fetva verse de "o doğrudur" deseler de.
Ravi: Hz. Vabisa (r.a.)

7. Ey yahudi, insan hepsinden, her ikisinin menisinden yaratılır. Erkek menisi kalındır. Ondan kemik ve sinir yaratılır. Kadının mutfesi ince nutfedir. Ondan et ve kan yaratılır.
Ravi: Hz. İbni Mes'ud (r.a.)

8. Adam keşke doğduğu yerin dışında, garib olarak ölseydi. Zira bir adam garib ölürse, o öldüğü yerle memleketi arasındaki mesafe Cennette ölçülür. (Kendine ona göre yer verilir.)
Ravi: Hz. İbni Amr (r.a.)

9. İnsanlar üzerine öyle bir zaman gelecek ki, adam malın kendisine nereden geldiğine, helaldan mı, haramdan mı geldiğine aldırmayacak.
Ravi: Hz. Ebû Hüreyre (r.a.)

10. İnsanlar üzerine öyle bir zaman gelecek ki, ümmetim ihtilafı sırasında Benim sünnetime tutunan eliyle ateş tutan bir kimse gibi olacaktır.
Ravi: Hz. İbni Mes'ud (r.anhüma)

11. İnsanlar üzerine öyle bir zaman gelir ki, onların yüzleri insan yüzü, kalbleri şeytan kalbidir. Kan dökücülerdir. Çirkin hareketlerden kaçmazlar. Eğer sen onlara tabi olursan seni gözetirler. Eğer onlara güvenirsen sana ihanet ederler. Onların çocukları ahlaksız, gençleri arsız olur. Yaşlıları ise marufu emretmez, münkeri nehyetmez olur. Sünnet aralarında bid'at, bid'at ise aralarında sünnet gibidir. İdarecileri sapıktır. İşte bu zamanda Allah onlara şerlilerini musallat kılar. Hayırlıları dua eder, fakat duaları kabul olmaz.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

Sayfa: 503

1. İnsanlar üzerine öyle bir zaman gelir ki, yanında altın ve gümüşü olmayan rahat etmez.
Ravi: Hz. Mikdam (r.a.)

2. İnsanlar üzerine öyle bir zaman gelecek ki, mü'min o zaman müminlere dua edecek te Allah (z.c.hz.) şöyle buyuracak: "Kendi nefsine dua et sana icabet edeyim, umuma gelince Ben onlara gazablıyım."
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

3. Sizin üzerinize bir zaman gelir ki, boğulmaya maruz adam gibi dua etmeyen yakayı kurtaramaz.
Ravi: Hz. Huzeyfe (r.a.)

4. İnsanlar üzerine öyle bir zaman gelir ki, Camilerde halka halinde toplanırlar, gayeleri dünyevi olur. Allah'ın onlara ihtiyacı yoktur. Bunların arasına girmeyin.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

5. İnsanlar üzerine bir zaman gelir ki o zamanki halkın efdali "hafifül haz" olanıdır. Denildi ki; "Ya Resulallah hafifül haz nedir?" Buyurdu ki, çoluk çocuğu az olanlardır.
Ravi: Hz. Huzeyfe (r.a.)

6. İnsanlar üzerine bir zaman gelir ki, bir saat düşünürlerde kendilerine namaz kıldıracak imam bulamazlar.
Ravi: Hz. Selame binti Hür (r.a.)

7. İnsanlar üzerine bir zaman gelir ki, o zaman da onlar riba yerler, yemeyene de tozu bulaşır.
Ravi: Hz. Ebû Hüreyre (r.a.)

8. İnsanlar üzerine bir zaman gelir ki, zenginler tenezzüh için, orta halliler ticaret için, onların kur'aları riya ve gösteriş için, fakirler ise dilenmek için hac ederler.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

9. Ümmetim üzerine bir zaman gelir ki fukaha bir birini çekemez. Tekelerin birbirlerini kıskandığı gibi, birbirlerini kıskanırlar.
Ravi: Hz. İbni Ömer (r.anhüma)

10. Sizin üzerinize bir zaman gelir ki, adam acizlikle facirlik arasında muhayyer kalır. Kim bu zamana ulaşırsa aczi, fücura tercih etsin.
Ravi: Hz. Ebû Hüreyre (r.a.)

11. İnsanlar üzerine bir zaman gelir ki, adamın imanı soyulur da haberi olmaz. Halbuki o gömleğinin soyulduğu gibi soyulmuştur.
Ravi: Hz. Ebud Derda (r.a.)

12. İnsanlar üzerine bir zaman gelir ki onda ulema, köpekler öldürülür gibi öldürülür. Keşke o zaman ulema birlik olsaydı.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

Sayfa: 504

1. İnsanlar üzerine bir zaman gelecek ki, şimdi sizin aranızda münafığın gizlendiği gibi, mü'min gizlenecek.
Ravi: Hz. Câbir (r.a.)

2. İnsanlar üzerine bir zaman gelecek, adam bir kavmin içinde oturacak ta kendisini dile alacaklar korkusu ile kalkamayacak.
Ravi: Hz. Ebû Hüreyre (r.a.)

3. İnsanlar üzerine bir zaman gelecek ki, onların hepsi Kur'an okur, ibadete çalışırlar ve ehli bid'atle de meşgul olurlar. Lakin bilmedikleri cihetten müşrik olurlar ve okumalarına ve ilimlerine bedel rızık alırlar ve dünyayı din karşılığında yerler. İşte bunlar, kör deccalin avanesi olacaklardır.
Ravi: Hz. İbni Mes'ud (r.anhüma)

4. İnsanlar üzerine bir zaman gelecek, şeytanlar onların evlatlarına ortak olacaklar. Denildi ki; "Bu da olacak mı ya Resulallah?" Buyurdu ki, evet. Dediler ki: "Bizim evlatlarımızı onların evladından nasıl ayırdedeceğiz?" Buyurdu ki: "Haya ve merhamet azlığından anlaşılacak.
Ravi: Hz. Ebû Hüreyre (r.a.)

5. İnsanlar üzerine bir zaman gelecek, uleması da hukeması da fitne olacak. Mescitler ve kurra çoğalacak ama hiç alim bulunmayacak, tek tük ulema kalacak.
Ravi: Hz. Behz (r.a.)

6. İnsanlar üzerine bir zaman gelecek, günaha girmeksizin aralarında geçinmeye kuvvet bulunamayacak. Öyle ki, adam yalan söyleyecek ve yemin de edecek. Bu zaman gelince kaçın. Denildi ki: "Nereye kaçalım?" Buyurdu ki: "Allah'a, Kitabına ve Peygamberin sünnetine kaçın."
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

7. İnsanlar üzerine bir zaman gelecek, kaygıları kursakları, şerefleri malları, kıbleleri kadınları olacak. Dinleri de altın ve gümüşleri olacaktır. Bunlar halkın şerlileridir ve Allah yanında onların nasibi yoktur.
Ravi: Hz. Ali (r.a.)

8. Kıyamet günü, taleb-i ilmin mürekkebi ile şehidin kanı getirilir ve tartılır. Bu bunun üzerine öteki de ona üstün gelmez.
Ravi: Hz. Ukbe İbni Amr (r.a.)

9. Vali getirilir, sıratın üzerinde durdurulup öyle bir sallanır ki, onun her uzvu yerinden ayrılır. Eğer adil ise uzuvlar birleşir ve geçip kurtulur. Eğer zalim ise yetmiş yıl ateşe aşağı gider.
Ravi: Hz. Bişr İbni Asm (r.a.)

Sayfa: 505

1. Adalet sahibi kadı, kıyamet günü getirilir, şiddetli bir hesapla karşılaşır ve temenni eder ki: "Keşke iki kişi arasında bir hurma davası fasl etmeseydi."
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

2. Kıyamet günü bir adam mizana getirilir. Sonra doksan dokuz sicil defteri getirilir ki, onlardan her sicil göz alasıya günahla doludur. Mizanın bir gözüne bunlar konur, sonra onun için bunun gibi bir kağıt çıkarılır. Baş parmağı ile diğer parmağının yarısı üzerinde onu tutar. Onda "Eşhedü en lâ ilâhe illallah ve eşhedü enne Muhammeden abdühû ve Resûlühû" vardır. O diğer kefeye konulur da bu bütün hata ve günahlarını bastırır.
Ravi: Hz. İbni Amr (r.a.)

3. Kıyamet günü ümmetimden bir adam divana getirilir ki, kendisi için Cenneti hak edecek sevabı bulunmaz. Allah (z.c.hz.) buyurur ki; "Onu Cennete sokun. Zira o efradı ailesine karşı merhametli idi."
Ravi: Hz. İbni Mes'ud (r.anhüma)

4. Kıyamet gününde, Adem evladından bir takım kavimler getirilir ki, yanlarında dağlar gibi hasenat vardır. Bunlar Cenneti görecek gibi yaklaştığında: "Sizin orada nasibiniz yok" denilir. (İtikadları dürüst ve riayetleri halis olmadıkları için)
Ravi: Hz. Salim (r.a.)

5. Kötü ulema, kıyamet günü divana getirilirler ve Cehennem ateşine atılır ve onlardan biri Cehennemde merkebin değirmen taşı etrafında dönmesi gibi, bağırsakları ile döner. Kendisine denilir ki: "Eyvah sana, biz senin yüzünden hidayet bulduk. Nedir bu halin?" Der ki: "Ben, size men ettiğim şeyi kendim yapıyordum."
Ravi: Hz. Ebû Ümâme (r.a.)

6. Kıyamet gününde, nimetler, hasene ve seyyie ile getirilir. Allah Teala nimetlerden bir nimete şöyle buyurur: "Kulumun hasenatından hakkını al." O zaman adamda bir tek hasene kalmaz, o nimetle gider.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

7. Kıyamet günü Hacer-i Esved huzura getirilir, onun fasih bir dili olduğu halde ve o iman ile kendisini istilam edenlere şehadet eder.
Ravi: Hz. Ali (r.a.)

8. Adem oğlu kıyamet günü getirilir ve mizanın kefeleri önünde durdurulur. Ona bir melek tayin edilir. Eğer mizanı ağır gelirse melek mahlukatın duyacağı bir sesle şöyle nida eder: "Filan kimse bundan sonra ebedi olarak şekavete düşmeyecek bir saadetle said oldu." Eğer mizanı hafif gelirse, melek gene mahlukatın işiteceği bir sesle, şöyle nida eder: "Falan kimse bundan sonra said olmayacak bir şekavette şaki oldu"
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

9. Ehli Cennet orada yerler içerler, fakat sümkürmek, abdeste gitmek, bevletmek olmaz. Onların yedikleri geğirti ve misk gibi bir ter şeklinde çıkar. Kendilerine tesbih ve hamd nefes gibi tabii bir şey olur.
Ravi: Hz. Câbir (r.a.)

Sayfa: 506

1. Toprak insanın her şeyini yer . Yalnız kuyruk sokumundan hardal tanesi kadar bir yeri çürütmez. İşte ondan meydana gelirsiniz.
Ravi: Hz. Ebû Said (r.a.)

2. Cemaate, onların Allah'ın kitabını en iyi okuyanı iman olur. Eğer kıraatte müsavi ise, onların sünneti en iyi bileni, sünnette müsavi ise onların hicrete önce gideni, hicrette de müsavi iseler, yaşça onların önde olanı imam olur. Misafir ev sahibine veya biri Sultana, izni olmadıkça imam olmasın ve misafir evin ihtiram mevkiine oturmasın.
Ravi: Hz. İbni Mes'ud (r.anhüma)

3. Ehli Cehenneme emir olunur. Saf olurlar. Onların içinden bir müslüman geçirilir. Birisi der: "Ya filan, bana şefaat etsene." O da: "Sen kimsin der. "Beni bilmiyor musun? Sen benden su istemiştin de ben sana su vermiştim." der. Bunun üzerine o adama şefaat eder. Bunun gibi birisi de: "Sen benden hediye istemiştin de bende vermiştim" der.
Ravi: Hz Enes (r.a.)

4. Cebrail (a.s.)'a emrolunur, her sabah nur deryasına iyice girer. Sonra çıkar ve iyi silkinir. Ondan yetmiş bin damla düşer ve Allah her damladan bir melek yaratır. Bunlar Beyti Mamuru ziyaret ederler, orada namaz kılarlar, sonra dilediği yere kadar giderler de tesbihlerine kıyamete kadar devam ederler.
Ravi: Hz. Ebû Hüreyre (r.a.)

5. Allah (z.c.hz.) şu topraktan ve şu haremden yetmiş bin kişi baas eder ki, onlar Cennete hesapsız girerler. Ve her biri de yetmiş bin kişiye şefaat eder. Onların yüzleri bedir gecesindeki ay gibidir. (Böylece dört milyar dokuz yüz milyon kişi Cennete hesapsız girecek.)
Ravi: Hz. İbni Mes'ud (r.a.)

6. Alim ile abid baas olur. Abide: "Gir Cennete" denir. Alime de: "Burada dur da insanlara şefaat edersin; onların ahlakını güzel ettiğinden dolayı" denir.
Ravi: Hz. Câbir (r.a.)

7. Cennette, Allah'ın kalmasını dilediği kadar yer boş kalır. Sonra Allah orası için ayrıca dilediğinden bir halk yaratır. (Cennet ehli yerlerine yerleştikten ve en ufağına gözünün gördüğü yer senin dendikten sonra.)
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

8. Ölüyü üç şey takib eder: Ehli iyali, malı ve ameli. İlk ikisi gelir döner, biri onunla kalır. Ehli ve malı döner, ameli kalır.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

9. Deccala, İsfahan yahudilerinden yetmiş bin yahudi tabi olur. Hepsinin üzerlerinde taylasan vardır.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

Sayfa: 507

1. Zaman yakınlaşır ve ilim kalkar, hasislik ortaya bırakılır, fitneler zahir olur ve herc çoğalır. Denildi ki: "Herc nedir Ya Resulallah?" Buyurdu ki, katildir.
Ravi: Hz. Ebû Hüreyre (r.a.)

2. Namazınızda şeytan sizinle oynar. Kim namaz kılar da tek mi çift mi kıldığını bilmezse iki secde ile secde yapsın. Zira bu ikisi namazın tamamlanmasıdır.
Ravi: Hz. Osman (r.a.)

3. Cehennem getirilir. Yetmiş bin yular ile yedilerek. Her bir yularda yetmiş bin melek onu çeker.
Ravi: Hz. İbni Mes'ud (r.a.)

4. Kıyamet gününde müslamanlardan bir cemaat dağlar gibi günahlarla gelir. Allah (z.c.hz.) onları affeder ve günahları yahudilere yüklenir.
Ravi: Hz. Ebû Mûsa (r.a.)

5. Bir cemaat gelir, sünneti öldürürler ve dine "telbis"i, halisliğini bozacak şeyleri sokarlar. Allah'ın, lanet edicilerin, meleklerin ve bütün halkın laneti onların üzerine olsun.
Ravi: Hz. Ebû Hüreyre (r.a.)

6. İnsanlar, düşük çocuktan şeyhi faniye kadar, otuz üç yaşındaki oğullar olarak, Adem (a.s.) yaradılışında ve Yusuf (r.a.) güzelliğinde, Eyyüb (a.s.) ahlakında sürmeli ve süslü olarak haşrolur (Ve öyle Cennete girerler.)
Ravi: Hz. Mikdat İbni el Esved (r.a.)

7. Bu ilim, aşırı giden bid'atçların tahrifi, ihdas edicilerin isnadları ve cahillerin tevilleri ondan uzaklaştırıldığı halde, her doğruluktan sapandan korunur.
Ravi: Hz. İbrahim İbni Abdurrahman (r.a.)

8. Üç karyeyi (Allah (z.c.hz.) yeşil zebercete tebdil eder. Ve onları zifafa giren gelinler gibi tebaasına kavuşturur. Askalan, İskenderiye ve Kazvin.( Şehidler tebşir ediliyor)
Ravi: Hz. Ömer (r.a.)

9. Bir kavim, Cehennemden kokmuş olarak ve ateş kendilerini yakıp dağlamış olarak dışarı çıkar da Allah'ın Rahmeti ve şefaat edicilerin şefaati ile Cennete girerler ki, onlar orada "Cehennemlikler" diye isimlendirilir.
Ravi: Hz. Huzeyfe (r.a.)

10. Deccal çıkar ve beraberinde bir nehir ve bir de ateş hendeği bulunur. Kim onun nehrine girerse, günahı sabit olur, ecrini ise kaybeder. Kim ki ateş hendeğine girerse, ecri sabit olur, günahı ise sükut eder. Bundan sonra, işte o kıyamet saatidir.
Ravi: Hz. Huzeyfe (r.a.)

11. Şarkta başı tıraşlı bir cemaat çıkar. Onlar Kur'an'ı okurlar, hançerlerini geçmez. Onları öldürenlere ve onlar tarafından öldürülenlere ne mutlu.
Ravi: Hz. Ömer (r.a.)

12. Ahir zamanda cahil reisler topluluğu çıkar. İnsanları fitneye düşürürler, hem dalâlete düşerler, hem de dalâlete düşürürler.
Ravi: Hz. Ebû Hüreyre (r.a.)

Sayfa: 508

1. İçki müptelası adam kabrinden çıkar, iki gözü arasında şöyle yazılmış olur: "Allah'ın mağfiretinden mahrumdur." Riba yiyen de kabrinden iki gözü arasında: "Allah yanında hücceti yoktur" diye yazılı olarak kalkar. Muhtekir de kabrinden iki gözü arasında: "Ya kafir ateşten yerine hazırlan" diye yazılmış olarak kalkar.
Ravi: Hz. İbni Mes'ud (r.anhüma)

2. Deccal, Horasan denilen yerden çıkar, ona bir kavim tabi olur ki yüzleri meşin gibidir.
Ravi: Hz. Ebû Bekir (r.a.)

3. Şarkta başları tıraşlı bir kavim çıkar. Kur'an'ı dilleri ile okurlar lakin hançerelerini geçmez. Onlar dinden, okun yaydan çıktığı gibi çıkarlar.
Ravi: Hz. Sehl İbni Hüneyf (r.a.)

4. Horasandan siyah bayraklılar çıkar ve İlyaya (Kudüsü şerife) kadar önlerine bir şey tutunamaz.
Ravi: Hz. Ebû Hüreyre (r.a.)

5. Şark tarafından bir cemaat meydana gelir. Kur'an okurlar hançerelerinden aşağı geçmez. Onlardan bir taife inkıraz bulsa, diğer taife zuhur eder. Son partileri deccal ile beraber olurlar
Ravi: Hz. İbni Amr (r.a.)

6. Şarktan bir cemaat çıkar, Mehdinin saltanatına yardım ederler.
Ravi: Hz. Abdullah İbni Amr (r.a.)

7. Ümmetimin sonunda Mehdi (a.s.) çıkar, Allah (z.c.hz.) ona rahmetini indirir. Arz ona nebatını çıkarır. Mal sahih olarak verilir ve müsavaat üzere taksim edilir. Davar çok olur. Cariyeler bile saygı görür. Yedi veya sekiz yıl yaşar. (Yedi veya sekiz rakamında ravi tereddüd etmiş.)
Ravi: Hz. Ebû Said (r.a.)

8. Ümmetimin içinden Mehdi (a.s.) çıkar. Beş veya yedi veya dokuz (sene) kalır. (Ravi sayıda tereddüd etmiş) Sonra üzerlerine bol Rahmet gönderilir. Arz nebatatından bir şey saklamaz bitirir. Mal hakir olur. Bir adam ona gelir ve şöyle der: "Ya Mehdi bana ver, bana ver." Ona elbisesinin taşıyabileceği kadar verir.
Ravi: Hz. Ebû Said (r.a.)

9. Bu ümmetten bir kavim çıkar ki, yanlarında sığır kuyrukları gibi kamçılar vardır. Sabah Allah'ın gadabında gider, akşam Allah'ın gadabında dönerler.
Ravi: Hz Ebu Ümame (r.a.)

10. Ehli Beytimden bir adam çıkar, ismi ismime, ahlakı ahlakıma mutabık olur. Dünyayı ahlak ve nesafetle doldurulur. Evvelce zulm ve cevr ile dolduğu gibi
Ravi: Hz. İbni Mes'ud (r.a.)

11. Allah'ın eli müezzinin başı üstündedir, ezanını bitirinceye kadar, Sesinin uzadığı kadar da mağfiret olunur.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

12. Cennette hiç bir ev ve oda ehli kalmaz ki, bir adama şöyle demesinler: "Merhaba, merhaba, bize buyurun." İşte o adam sensin ya Ebu Bekir.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

Sayfa: 509

1. Müslümanların fukarası, Cennete zenginlerinden beş yüz sene evvel girer. Hatta zenginlerden biri onlarla girmek ister de elinden tutulur, geri getirilir.
Ravi: Hz. Said İbni Amir (r.a.)

2. Bu kabilenin ehlinden, Cehenneme Allah'dan başkasının sayamayacağı kadar insan girer. Allah'a isyanları, Ona masiyete cüretleri ve taatına muhalefetleri sebebiyle. Bunlar Cehenneme girer de Bana şefaat etmem izni verilir. Ve Ben Allah'a ayakta iken onu sena ettiğim gibi secde ederek de sena ederim. O zaman denilir ki: "Kaldır başını, iste verilsin o, şefaat dile, şefaatin kabul olunsun."
Ravi: Hz. İbni Amr (r.a.)

3. Ümmetimden yetmiş bin kişi Cennete hesapsız girer. Bunlar dağlanmazlar, muska yazmazlar ve şumlanmazlar, Rablerine tevekkül eden kimselerdir.
Ravi: Hz. Habbab ibni Eret (r.a.)

4. Maruf (hayır) yüz kişinin elinde dolaşır. Bunda en sonuncusunun da birincisi kadar nasibi olur.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

5. Salihler önden öne gider (ölür), Geriye arpanın, hurmanın hışırı gibi hışırı kalır. Allah (z.c.hz.) bunlara kıymet vermez
Ravi: Hz. Mirdas (r.a.)

6. Salihler birer birer ölürler. Geriye arpanın, hurmanın hışırı gibi olanlar kalır ki, Allah (z.c.hz.) bunlara kıymet vermez.
Ravi: Hz. Mirdas (r.a.)

7. Allah rahmet eyleye. Ümmetimden don giyen kadınlara, Allah rahmet eyleye, ümmetimden don giyen kadınlara. Allah ümmetimden don giyen kadınlara rahmet eylesin. Ey insanlar kendinize donlar edininiz. Bu setir hususunda en elverişlidir ve kadınlarınızı dışarı çıktıklarında bununla siyanet edin.
Ravi: Hz. Ali (r.a.)

8. Kıyamet gününde, Cehennemden bir boyun uzanır. Bu der ki: "Benim hakkım şu üç sınıftır; İnatçı, zalim Allah'a şirk koşanlar, haksız yere adam öldürenler."
Ravi: Hz. Ebû Said (r.a.)

9. Allah (z.c.hz.) bu ilimle bir takım cemaati yükseltir ve onlara kılavuz ve rehber eder ve onlara hayırda uyulur. Onların asarı söylenir, ömürleri uzun olur, melaike dostluklarına heves eder ve kanatları ile onları siyanet ederler.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

10. Mü'min Cennette yetmiş iki zevce ile tezevvüc eder. Yetmişi Cennet, ikisi de dünya kadınlarındandır.
Ravi: Hz. İbni Ebu Beltea (r.a.)

Sayfa: 510

1. Ehli Cennetten bir adam, dört bin bakire, sekiz bin dul ve yüz huri ile tezevvüc eder. Bunlar her yedi günde bir toplanır ve mislini mahlukatın duymadığı korunmuş bir sesle şöyle derler: "Biz ebediyiz, fena bulmayız. Biz nimetlendirilmişleriz, zelil olmayız. Biz razı kimseleriz kızmayız. Biz ikamet ehliyiz, göç görmeyiz. Müjdeler olsun bizim efendimiz olana, bizim kendisinin olduğumuz kimseye."
Ravi: Hz. İbni Ebu Evfa (r.a.)

2. Müslümanlar onların silahlarının kılıflarını, yaylarını kalkanlarını, oklarını yedi sene yakacaklar. (Ye'cüc me'cüc kastediliyor.)
Ravi: Hz. Nervas (r.a.)

3. Allah (z.c.hz.) şu dört geceye hayır bezl eder. Kurban bayramı, Ramazan bayramı, Şabanın yarı gecesi ki onda eceller, rızıklar yazılır ve hacda yazılır. Bir de arefe gecesi, Ezana kadar.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

4. Bir gecede Allah Tealanın kitabı silinir de, müslümanların içinde silinmedik hiçbir ayet ve harf kalmadığı halde insanlar sabahlar.
Ravi: Hz. Ebû Huzeyfe (r.a.)

5. Siz ikiniz kolaylaştırın güçleştirmeyin. Müjdeleyin nefret ettirmeyin. Birbirinizle iyi geçinin ihtilafa düşmeyin. (Ebu Musa el Eş'ari ile raviye hitabetti.)
Ravi: Hz. Said İbni Ebu Burde (r.a.)

6. Kolaylık gösterin güçlük göstermeyin. Müjdeleyin ürkütmeyin. Öfkelendiğin zaman da sus.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

7. Kolaylaştırın zorlaştırmayın. Teskin edin nefret ettirmeyin.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

8. Ehli Cehenneme uyuzluk musallat kılınır. Kemikleri görününceye kadar kaşınırlar. Ve derler ki: "Bu bize ne sebeble musallat kılındı?" Denilir ki: "Ehli imana, ezanız sebebiyle"
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

9. Küçük büyüğe, bir ikiye, az çoğa, binitli yayaya, geçen oturana, ayakta olan oturana selam verir.
Ravi: Hz. Câbir (r.a.)

Sayfa: 511

1. Binitli yayaya, yaya oturana, az çoğa selam verir.
Ravi: Hz. Ebû Hüreyre (r.a.)

2. Binitli yayaya selam verir. Yaya oturana selam verir, Daha az olan daha çok selam verir. Kim selama icabet ederse ona sahip olur. Kim de selama icabet etmezse bizden değildir.
Ravi: Hz. Abdurrahman İbni Şibl (r.a.)

3. Şehid, kıyamet gününde ehli beytinden yetmiş kişiye şefaat eder.
Ravi: Hz. Ebud Derda (r.a.)

4. Hapşırma, üç defaya kadar teşmit edilir, "Yerhamükellah" denilir. (Şayet elhamdülillah derse) Eğer fazla hapşırırsa istersen teşmit et, istersen sus.
Ravi: Hz. Ubeyd İbni Rifaa (r.a.)

5. Sizden birinin her mafsalı başına her gün bir sadaka icab eder. Her namaz ona sadakadır. Oruç sadakadır, hac sadakadır, tesbih sadakadır, tekbir sadakadır, tahmid sadakadır. Sizden birinin "duha"nın iki rek'atını kılması bunların yerine kafi gelir.
Ravi: Hz. Ebû Zerr (r.a.)

6. Allah (z.c.hz.) şu üç kavme güler (razı olur): Namaz safına duran cemaate, arkadaşları ile beraber mukatele eden adama ve gecenin karanlığında (uykusundan kalkıp) kıyam eden adama.
Ravi: Hz. Ebû Said (r.a.)

7. Bineğin önünde olan, binmiş halde iken, (hayvanın) yaptığı zararın üçte ikisini, terkisinde olan ise üçte birini tazmin eder.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

8. Abdest yedi şeyden iade olur. İdrar damlasından, akar kandan, ağız dolusu istifradan, ağız dolusu gidip gelen istifradan, yaslanarak uyumadan, namazda kahkaha ile gülmeden, (karından) çıkmış kandan.
Ravi: Hz. Ebû Hüreyre (r.a.)

9. Adam kölesinin dilediği kadarını azad edebilir. İster üçte birini, ister dörtte birini, ister beşte birini. Onunla Allah arasında güçlük yoktur.
Ravi: Hz. Muhammed İbni Fudale (r.a.)

10. Dağ başında koyun güttüğü halde, namaz için ezan okuyup namaz kılan kimseden Allah (z.c.hz.) hoşlanır. Ve Allah Teala buyurur ki: "Şu kuluma bakın ezan okuyor, namaz kılıyor. Benden korkuyor. Kulumu affettim ve onu Cennete dahil ettim."
Ravi: Hz. Ukbe İbni Amir (r.a.)

11. Allah (z.c.hz.) kulunun "Rabbiğfirlî" demesinden hoşlanır ve şöyle buyurur: "Kulum Benden başka günahları affedici bir kimse olmadığını bildi."
Ravi: Hz. Ali (r.a.)

Sayfa: 512

1. Cehennemde günahkarlar imanlarının noksanı kadar, azab olunur.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

2. Mü'mine Cennette temas hususunda yüz adam kuvveti verilir.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

3. İnsanlar kıyamet gününde terlerler. Öyle ki yerde yetmiş arşın ter gider ve onları kulaklarına ulaşıncaya kadar gemler ve gömer.
Ravi: Hz. Ebû Hüreyre (r.a.)

4. Şehide altı haslet verilir. Kanını ilk damlasında bütün günahı affolunur. Cennette yeri gösterilir. Huril 'îyn ile evlendirilir. Büyük korku ve kabir azabından emin kılınır. Kendisine iman hullesi giydirilir.
Ravi: Hz. Kays El Cüzami (r.a.)

5. Ehli nar Cehennemde büyür. Öyle ki, onlardan birini kulağının yumuşağı ile omuzu arası yedi yüz yıllık yol olur. Cildinin kalınlığı ise yetmiş arşındır. Azı dişi de Uhud gibidir.
Ravi: Hz. İbni Ömer (r.anhüma)

6. Erkek çocuktan iki, kız çocuktan bir koyun kesilir. (akika olarak) Bunu onun isminin üzerine kesiniz ve şöyle deyiniz: "Bismillahi Vallahu ekber, Allahümme leke ve ileyke hazihi akikatü fülan"
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

7. Sizden biri başının arkası üstüne uyuduğu zaman şeytan üç düğüm atar. Her düğümü yerine sağlamlaştırmak için de "uzun gece boyunca uyu diyerek" eliyle vurur. Eğer o kimse uyanır da Allah'ı zikrederse bir düğüm çözülür, abdest alırsa bir düğüm daha çözülür. Eğer namaz kılarsa bütün düğümleri çözülmüş olarak, o neşeli bir şekilde ve ferah bir gönülle sabahlar. Yoksa mahzun bir kalbe ve tembel olarak sabaha çıkar.
Ravi: Hz. Ebû Hüreyre (r.a.)

8. Her Peygamber kendisinden öncekinin ömrünün yarısı kadar yaşar. Meryem oğlu İsa (a.s.) kavmi arasında kırk yıl durdu.
Ravi: Hz. Ameş (r.a.)

9. Dört şeyden gusül edilir: Cenabetten, Cuma guslü, ölü yıkamadan ve hacamattan sonra.
Ravi: Hz. Zübeyr (r.a.)

10. Müezzin sesinin ulaştığı her yaş ve kurunun onu işitip icabet ettiği yere kadar af olunur. Ona onunla beraber namaz kılanın sevabının misli de vardır.
Ravi: Hz. Berâ (r.a.)

11. Muhafaza meleklerinin duymadığı "Zikri hafi", duyduğu zikir üzerine yetmiş bu kadar kat üstündür.
Ravi: Hz. Câbir (r.a.)

12. Sizin kalanlarınız, Ürdün nehri üzerinde Deccalla mukatele edeceksiniz. Siz nehrin şarkında, onlar ise garbında olduğu halde.
Ravi: Hz Nuheyk İbni Sarim (r.a.)

Sayfa: 513

1. Kur'an'a sahip olana, Cennete girdiğinde, "Oku ve yüksel" denir. O da yanındaki son Kur'an ayetini okuyuncaya kadar okur ve her ayetle bir derece yükselir.
Ravi: Hz. Ebû Said (r.a.)

2. Ana babasına asi olana: "İstediğin ibadeti yap sana mağfiret etmem" denir ve sadık olana da: "Bildiğini yap seni mağfiret edeceğim" denir.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

3. Allah (z.c.hz.) ulemayı ve onunla da ilmi kabzeder. Ve bir takım gençler, merkebin merkebe sıçradığı gibi, birbirine sıçrar ve ihtiyarlar hakir görülür.
Ravi: Hz. Ebû Said (r.a.)

4. İhramdaki bir kimse yılanı, akrebi, zararlı haşeratı, saldırgan köpeği, çaylağı, yırtıcı hayvanı öldürebilir. Kargaya atar fakat öldürmez.
Ravi: Hz. Ebû Said (r.a.)

5. Hoş sözlük, oruç ve her sene hacca devam etmek, cihad derecesine yakın olur. Bunda başka da ona yaklaşan bir şey yoktur.
Ravi: Sahabeden biri (r.a.)

6. Bir kimsenin önünde, semerlerin arkasındaki ağaç parçası kadar sütre olmazsa, kadın, merkeb ve siyah köpek geçmesi namazını bozar. Denildi ki: "Siyah köpeğin durumu, kırmızıya göre neden böyle?" Buyurdu ki: "Siyah köpek şeytandır."
Ravi: Hz. Ebû Zerr (r.a.)

7. Namazı keser; köpek, merkeb, hayızlı kadın, yahudi, nasrani, mecusi ve hınzır. Yanlız sana bir taş atımı uzaksa o zaman hariç.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

8. Nâ hak yere öldürülen adam, kıyamette yol üzerinde oturtulur ve katili geçerken onu yakalar ve der ki: "Yarabbi bu adam benim oruç ve namazımı kesti." Sonra katil de, ona emir veren de azab olunur.
Ravi: Hz. Ebud Derda (r.a.)

9. Allah Teala şöyle buyurur: "Bir kimse azasını haramdan çekmezse, Benim onun yemesini içmesini terk etmesine ihtiyacım yok."
Ravi: Hz. İbni Mes'ud (r.anhüma)

10. Allah (z.c.hz.) buyurur: "Eğer Rahmetimden hoşlanıyorsanız halkıma iyi muamele yapın."
Ravi: Hz. Ebû Bekir (r.a.)

11. Allah (z.c.hz.) şöyle buyurur: "Günah yapılıp da, onu affımın yanında büyük görene, gazablandığım gibi hiç kimseye gazablanmam. Eğer cezayı acele verici olsaydım veya acele etmek Benim şanımdan olsaydı, Rahmetimden ümit kesenlere cezayı acele verirdim. Eğer kullarıma merhamet etmeseydim bile, Benim huzurumda durmak kendilerini korkutanlara bundan dolayı Rahmet ederdim. Sevaplarını verirdim. Korktuklarından da emin ederdim."
Ravi: Hz. Münteci (r.a.)

Sayfa: 514

1. Allah (z.c.hz.) buyurur: "Kulum Benden isterse veririm. İstemezse gadab ederim."
Ravi: Hz. Ebû Hüreyre (r.a.)

2. Allah (z.c.hz.) buyurur: "Kaderime inanan, yazıma razı olan, rızkıma kanaat eden, Benim için şehvetini terk eden genç, işte o Benim indimde meleklerimden bazısı gibidir
Ravi: Hz. İbni Ömer (r.anhüma)

3. Allah (z.c.hz.) buyurur: "Sabahleyin, akşamleyin, uyurken on defa: "Lâ havle velâ kuvvete illâ Billah" diyen ümmetine haber ver ki, uykuları sırasında dünya belaları, geceleyin şeytanın hileleri, sabahleyin gazabım onlardan kaldırılır."
Ravi: Hz. Ebû Bekir (r.a.)

4. Allah (z.c.hz.) buyurur: "Ey Adem oğlu Beni kendi kendine zikredersen Ben de seni kendi yanımda zikrederim. Sen Beni topluluk arasında zikredersen, Ben de seni topluluk arasında onlardan daha efdal ve ekrem olarak zikrederim. Eğer Bana bir karış yaklaşırsan Ben de sana bir arşın yaklaşırım. Eğer Bana bir arşın yaklaşırsan Ben sana bir kulaç yaklaşırım, eğer Bana yürüyerek gelirsen Ben sana koşarak gelirim."
Ravi: Hz. Mamer İbni Zaide (r.a.)

5. Allah (z.c.hz.) buyurur: "Ey Adem oğlu kızdığın zaman Beni zikret ki gazablandığım zaman seni affımla anayım da helak olunanlar arasında seni helak etmeyeyim."
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

6. Allah (z.c.hz) buyurur: "İhtiyarlık Benim nurumdan bir nurdur. Muhakkak ki, Ben nuruma narımla azab etmekten haya ederim. Öyleyse sen de Benden haya et."
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

7. Allah (z.c.hz.) buyuruyor: "Ey Adem oğlu, benim iznimle sen kendi nefsinin dilediğini isteyen kimsesin. Benim irademle nefsin için irade ettiğini irade ettiğim kimsesin. Sana olan nimetimin fazlı ile masiyet işlemeye kuvvet buldun. Benim ismetimle tevfikimle, yardımımla ve afiyetimle Benim farzlarımı eda etmiş oldun. Şu halde Ben senin ihsanına senden daha evlayım. Sen de günahına Benden daha layıksın. Hayır sana Benden izhar oldu. Benden sana ceza, cinayetine karşılık oldu. Sen nefsin için Benden neye razı oldunsa, Ben de sana onu layık gördüm.
Ravi: Hz. İbni Amir (r.a.)

8. Allah (z.c.hz.) buyurur: "Hiç bir kul yoktur ki, onun razı olduğu veya olmadığı bir hüküm vereyim de onun için hayırlı olmasın."
Ravi: Hz. Suheyb (r.a.)

Sayfa: 515

1. Allah (z.c.hz.) buyurur: "Beni bir gün zikredeni veya bir makamda benden korkanı ateşten çıkarın."
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

2. Allah (z.c.hz.) buyurur: "Benim yolumda mücahid olan kimse Benim uhdemdedir. Ruhunu Kabzedersem onu Cennete varis ederim. Memleketine döndürürsen sevab veya ganaimle döndürürüm." (Ganimette ecirsiz değil.)
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

3. Allah (z.c.hz.) buyurur: "Muhakkak ki, Ben ehli arza azab etmeye kast ederim de, evlerine devam edenlere, Benim için birbirini sevenlere, seherlerde istiğfar edenlere baktığım zaman ondan sarfı nazar ederim."
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

4. Allah (z.c.hz.) kıyamet gününde kullarına hüküm vermek için kürsüsünün üzerinde ulemaya şöyle buyurur: "Ben ilmimi, hilmimi size ancak sizi affetmek için verdim. Sizden olana aldırmam."
Ravi: Hz. Salebe İbni Hakem (r.a.)

5. Allah (z.c.hz.) buyurur: "Kullarıma dört hasletle in'amda bulundum; Zahireye güve musallat ettim, yoksa zenginler bunu altın gümüş saklar gibi saklarlardı. Cesede kokmayı musallat ettim, böyle olmazsa dost dostu ebediyyen gömmezdi. Mahsun olmaya teselliyi musallat kıldım, yoksa nesil kesilirdi. Ecele hükmettim, emeli uzattım, yoksa dünya harap olurdu. Maişet sahibi maişeti işine önem vermezdi."
Ravi: Hz. Bera (r.a.)

6. Allah (z.c.hz.) buyurur: "Benim için böyle tevazu edeni ben de öyle yükseltirim."
Ravi: Hz. Ömer (r.a.)

7. Allah (z.c.hz.) buyurur: "İzzetim, Celalim, cömertliğim ve halkımın Bana ihtiyacı makamının izzinde yükseltmem hakkı için, Ben muhakkak ki islamda ihtiyarlayan erkek ve kadın kuluma azab etmekten haya ederim." Sonra Resûlallah ağladı. Denildi ki: "Ya Resûlallah seni ağlatan nedir?" Buyurdu ki: Allah'ın kendisinden haya ettiği halde, Allah'tan haya etmeyen kimseye ağlıyorum.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

8. Allah (z.c.hz.) buyurur: "Ey Adem oğlu, Cenneti Cehennem üzerine tercih edin. Ve amellerinizi iptal etmeyin. Yoksa ebedi olarak tepesi aşağı Cehenneme atılırsınız."
Ravi: Hz. Ali (r.a.)

9. Allah (z.c.hz.) buyurur: "Ey Adem oğlu, ne ile insafa geleceksin? Ben sana nimetlerimle sevgimi izhar ediyorum. Sen ise isyanlarınla Beni gazablandırıyorsun. Benim hayrım sana iniyor, senin şerrin ise Bana yükseliyor. Bir kerim melek her gün ve her gece Bana senden çirkin bir amel getiriyor. Ey Adem oğlu, biri senin vasfını, senin olduğunu bildirmeyerek saysa ilk kızan sen olursun.
Ravi: Hz. Ali (r.a.)

Sayfa: 516

1. Allah (z.c.hz.) buyurur: "Ben kendimi haya ediyor buluyorum, kulum Bana elini kaldırsın da Ben onu boş çevireyim." Melekler dediler ki: "Ya Rabbi o istiyor amma ehli değil" Allah buyurur ki: "Ben takva ve mağfiret ehliyim. Sizi şahid tutarım ki onu affettim."
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

2. Allah (z.c.hz.) buyurur: "Ben izzetim ve Celalim hakkı için zulmedenden er veya geç intikamımı alacağım. Ve mazlumu görüp de yardıma gücü yettiği halde yardım etmeyenden de intikamımı alacağım."
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

3. Allah (z.c.hz.) buyurur: "İzzetim hakkı için kulumun üzerinde iki korkuyu ve iki eminliği toplamam. Dünyada Benden emin olursa kıyamet günü onu korkuturum. Dünyada Benden korkarsa kıyamet günü onu emin kılarım."
Ravi: Hz. Hasan (r.a.)

4. Allah (z.c.hz.) buyurur: "Bir kimsenin iki gözünü giderdiğimde o sabreder ve halis olursa onun için Cennetten başka bir sevab vermeye razı olmam."
Ravi: Hz. Ebû Hüreyre (r.a.)

5. Rab tebareke ve teala buyurur: "Kimi Kur'an ve Benim zikrim, Benden istemekten meşgul ederse, ona, isteyenlere verdiğimin en efdalini veririm." Allah'ın kelamının sair kelamlara fazileti, Allah'ın bütün mahlukatına üstünlüğü gibidir.
Ravi: Hz. Ebû Said (r.a.)

6. Allah (z.c.hz.) buyurur: "Bir kimse mahlukatımdan zaif bir kimseye bir iyilikte bulunur da, onun da kendisini mükafatlandırmaya gücü yetmezse, ona karşılık kendisini mükafatlandıracak olan bizzat Ben olurum."
Ravi: Hz. Dinar (r.a.)

7. Allah Tebareke ve Teala kıyamet gününde şöyle buyurur: "Ey Adem kalk, ümmetinden binde dokuz yüz doksan dokuzunu Cehenneme, birini de Cennete ayır." O zaman ashab yere uzanarak ağlamaya başladı. Buyurdu ki: "Başlarınızı kaldırın. Nefsim yed-i kudretinde Olana yemin ederim ki, ümmetim, ümmetler içinde siyah öküzün cildindeki beyaz tüy gibidir."
Ravi: Hz. Bera (r.a.)

8. Allah (z.c.hz.) buyurur: "Benden ötürü birbirine sevgi gösterenlere Benim muhabbetim haktır. Benden ötürü birbirlerini ziyaret edenlere Benim muhabbetim haktır. Benden ötürü birbirlerine bezledenlere Benim muhabbetim haktır. Benden ötürü birbirlerine olan nezirlerine sadakat gösterenlere muhabbetim haktır. Benden ötürü birbirlerine yardım edenlere muhabbetim haktır." Bir mü'min erkek veya mü'mine kadın yoktur ki, sulbünden buluğa ermemiş üç evladı Allah'a takdim etsin de, o çocuklara rahmetinin fazlı sebebiyle, kendilerini Cennete sokmasın, bu olmaz.
Ravi: Hz. Amr İbni Abase (r.a.)

Sayfa: 517

1. Rabbimiz şöyle buyurur: "Ey Adem oğlu, Benim ibadetim için kalbini fariğ eyle ki, kalbini zenginlikle, elini rızıkla doldurayım. Ey Adem oğlu, Benden uzaklaşırsan kalbini ihtiyaçla, elini de işle doldururum.
Ravi: Hz. Ma'kil İbni Yesar (r.a.)

2. Allah (z.c.hz.) buyurur: "Ben namazı, azametim için tevazu eden, halkıma kibir etmeyen, gününü zikir ile geçiren, günahına mu'sır olmayıp istiğfarla yatan, aç doyuran, garibi koruyan, küçüğe merhamet eden, büyüğe saygı gösteren kimseden kabul ederim. İşte o Benden isterse Ben ona veririm. Bana dua ederse kabul ederim. Bana tazarru ederse ona merhamet ederim. Benim nazarımda onun misali, Cennetlerde firdevs misalidir ki, meyvaları bozulmaz ve hali değişmez."
Ravi: Hz. Ali (r.a.)

3. Allah (z.c.hz.) buyurur: "Kulum üzerine Benimle meşgul olmak galib olursa, onun talebini ve lezzetini zikrimde kılarım. Böyle olduğunda o Bana, Ben ona aşık oluruz. Ve bu halde aradaki hicabı ref ederim ve bu hali ona galib kılarım. Halk sehiv ettiğinde o sehiv etmez. Bunların sözü Peygamberlerin sözüdür ve bunlar gerçek kahramanlardır. Ve ehli arza ukubet veya azab murad ettiğim zaman onları hatırlarım da onlar sebebiyle bu azabdan sarfı nazar ederim."
Ravi: Hz. Hasan (r.a.)

4. Allah (z.c.hz.) buyurur: "Kulumun defterine bakın. Kimi ki Cenneti Benden istemiş görürseniz onu kendisine veririm. Kim de Cehennemden Bana sığınmışsa onu ondan korurum.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

5. Her gün bela der ki: "Nereye gideyim?" Allah (z.c.hz.) buyurur: "Dost ve ehli taatıma git. Seninle iyilerini imtihan ederim, sabırlarını sınar, günahlarını siler ve derecelerini yükseltirim." Bolluk da her gün: " Nereye gideyim?" der. Allah (z.c.hz.) de şöyle buyurur: "Ehli masiyete git. Bununla tuğyanlarını murad ederim. Günahlarını katlarım. Seninle acele ederim, nimeti dünyada veririm ve onların gafletini artırırım.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

6. Hastanın inlemesi yazılır. Eğer sabırlı ise inlemesi sevab yazılır. Eğer inlemesi sabırızlıktan ise "helû'an" (sabırsız-tamahkar) olarak yazılır ve ecir yoktur ona.
Ravi: Hz. Ali (r.a.)

7. Ahir zamanda bir kavim olacak ki, güvercin kursağı gibi (tüylerini) siyaha boyayacaklar. İşte bu kimseler Cennet kokusu koklayamazlar.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

Sayfa: 518

1. Kahinlerin birinden bir adam gelecek de, Kur'an'ı Kerim'i bir okutma okutacak ki, ondan sonra onun kadar okutan olmayacak.
Ravi: Hz. Ebû Bürde (r.a.)

2. Ümmetimde iki adam olacak. Birisi "Vehb"dir ki, Allah ona bahşedecektir. Diğeri ise "ğaylan"dır. Onun bu ümmet üzerine olan fitnesi şeytanın fitnesinden eşed olacaktır.
Ravi: Hz. Ubâde İbni Samid (r.a.)

3. Deccalden evvel yetmiş küsur deccal olacaktır. (73-79kadar)
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

4. Benden sonra hulefa, hulefadan sonra umera, umeradan sonra melikler, meliklerden sonra Cebabire, Cebabireden sonra ise Ehli Beytimden bir kimse gelir de, O yeryüzünü adaletle doldurur. Ondan sonra da "Kahtani" gelir. Beni gönderen Zata kasem ederim ki, O, diğerlerinden aşağı değildir.
Ravi: Hz. Abdurrahman İbni Kays (r.a.)

5. Ramazanda bir seda olur. (manası anlaşılır) Şevvalde de bir seda olur. (manası anlaşılmaz) Zülkade de kabileler birbiri ile çarpışır. Zilhilcce'de hacılar talana uğrar. Muharrem'de gökten şöyle nida olur: "Dikkat ediniz. Filan kimse Allah'ın halkının hayırlarındandır. Onu dinleyiniz ve ona uyunuz."
Ravi: Hz. Şehr İbni Havşeb (r.a.)

6. Ahir zamanda zalim umera, fasık vüzera, hain hakimler ve yalancı ulema gelir. Her kim onlara yetişirse sakın onların yardımcıları, vergi memuru, haznedarı ve onların emniyet memurları olmasın.
Ravi: Hz. Ebû Hüreyre (r.a.)

7. Ahir zamanda bir kavim sultanın huzuruna varır. Sultanlar Allah'ın emriyle hareket etmezler, onlar da nehyetmezler. Allah'ın laneti işte bunların üzerine olsun.
Ravi: Hz. İbni Mes'ud (r.a.)

8. Medine'nin "Acve" hurmasından yedi gün, her gün yedi hurma yemek cüzzama fayda vardır.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

9. Allah Teala hafaza melekleri olan kiramen katibine şöyle emreder: "Kuluma, ızdırab halinde bir şey yazmayın."
Ravi: Hz. Ali (r.a.)

10. Mü'minler için (kıyamette) nurdan kürsüler kurulur. Bir bulut üzerlerine gölge yapar ve onlara mahşer günü, gündüzün bir saati gibi gelir.
Ravi: Hz. İbni Amr (r.a.)

11. Cuma günü on iki saattir. Ondan bir saat vardır ki, o saatte mü'min bir kul Allah Tealadan ne isterse Allah onu kendisine verir. Öyle ise bunu ikindinin son saatlerinde arayın.
Ravi: Hz. Câbir (r.a.)

Sayfa: 519

1. Resulullah (s.a.s.), beyaz, güzel ve mutedil idiler.
Ravi: Hz. Ebû Tufeyl (r.a.)

2. Efendimiz (s.a.s.) beyaz idiler, gümüşten dökülmüş gibi. Saçları da hafif kıvırcık ve mutedil idi.
Ravi: Hz. Ebû Hüreyre (r.a.)

3. Efendimiz (s.a.s.) beyaza pembe karışık renkte idi. Gözleri siyah, kirpikleri sık ve uzun idi.
Ravi: Hz. Ali (r.a.)

4. Efendimiz (s.a.s.) beyaz, pembeye çalar, başları büyücek, kerimane hareketli, kaşları arası açık ve kirpikleri sık ve uzundu.
Ravi: Hz. Ali (r.a.)

5. Efendimiz (s.a.s.) yüz ve ahlakça da halkın en güzeli idi. Ne fazla uzun, ne de fazla kısa idiler.
Ravi: Hz. Bera İbni Azib (r.a.)

6. Efendimiz (s.a.s.) ayakları itibariyle de beşerin en güzeli idiler.
Ravi: Hz. Abdullah İbni Büreyde (r.a.)

7. Efendimiz (s.a.s.) ahlakça insanların en güzeli idiler.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

8. Efendimiz (s.a.s.) insanların en güzeli, insanların en cömerdi ve insanların en bahadırı idiler.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

9. Efendimiz (s.a.s.) sıfatça, cemali Peygamberisi ile insanların en güzeli idi. Uzuna meyleden bir boyu vardı. Omuzları arası geniş ve yüz etleri hafifti. Saçlarının siyahı kuvvetli, gözleri sürmeli, kirpikleri uzundu. Ayağı ile yere bastığında tamamiyle basardı. Ayak çukuru hafifti. Ridasını omuzlarından bırakınca gümüş parçası gibi görülürdü. Gülünce mübarek ağzından nur parlardı.
Ravi: Hz Ebu Hureyre (r.a.)

10. Efendimiz (s.a.s.)in renkleri parlak, terleri inci gibi ve yürürken hafif öne meyilli yürürdü.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

11. Efendimiz (s.a.s.) haya bakımından, evinde örtüsü içindeki bakire bir kızdan daha kuvvetli bir hayaya maliktiler.
Ravi: Hz. Ebû Said (r.a.)

12. Efendimiz (s.a.s.) Halkın ezasına fevkalade sabırlı idiler.
Ravi: Hz. İsmail İbni Ayyas (r.a.)

13. Ön dişleri seyrekti. Konuşurken dişleri arasından nur çıkıyor gibi gözükürdü.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

14. Sırtındaki Nübüvvet mührü kabarık bir et parçası gibiydi.
Ravi: Hz. Ebû Said (r.a.)

15. Mührü nübüvveti pembe kırmızıya çalar, güvercin yumurtası gibi bir gudde idi.
Ravi: Hz. Câbir İbni Semure (r.a.)

16. Mübarek sakalı gayet güzeldi.
Ravi: Hz. Adda İbni Halid (r.a.)

Sayfa: 520

1. Kavmi arasında orta boylu, ne uzun ne kısa idiler. Mübarek tenleri gayet nurlu idi, ne sönük beyaz, ne de esmerdi. Saçları ne düz ne de fazla kıvırcıktı.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

2. Bilekleri geniş, omuzları arası açık, kirpikleri sık ve uzundu.
Ravi: H.z Ebu Hureyre (r.a.)

3. Mübarek saçları uzadığında kulak yumuşağını, omuzları üzerinde kalacak şekilde biraz geçerdi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

4. Mübarek sakalında beyaz tüyü tahminen yirmi kadardı.
Ravi: Hz. İbni Ömer (r.anhüma)

5. Başı, elleri ve ayakları büyücekti.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

6. Mübarek ağızları geniş, gözünün beyazı hafif kırmızımsı idi ve ökçeleri de kaba etli değildi.
Ravi: H.z. Cabir İbni Semure (r.a.)

7. Mübarek başları büyücek ve sakalları gür idi.
Ravi: Hz. Ali (r.a.)

8. Efendimiz (s.a.v.) iri yapılı, azametli idi ve yüzü ayın ondördü gibi parlardı. Ortadan uzun, başı büyücek, saçı mutedil kıvırcık idi. Saçı bazen kulak yumuşağını geçer, rengi parlak, alnı geniş, kaşları ince ve gür idi. İki kaşı arasında bir damar gazab halinde kabarırdı. Burnu ince, hafif mukavves, sakalı sık, yanakları hafif, ağzı geniş, dişleri seyrek ve latif idi. Boynundan göbeğine hafif kıllı, boynu gümüş parlaklığında yapma bebek gibi, yapısı bedenlice ve endamlı idi. Göğsü karnı birdi. Göğsü geniş, omuzları açık, mafsalları ince, soyunduğunda bedeni nur gibi idi. Göğüs kemiğinden göbeğine kadar, tüyden ince bir hat bulunurdu. Meme ve karnında tüy yoktu. Kolları, omuzları ve göğsünün yukarı kısmı kıllı idi. Bilekleri uzun, avucu geniş, uzun saçları lüle gibi idi. El ve ayak parmakları etli, parmakları uzun, ayağının çukuru mutedil, üstü üzerinde su durmayacak derecede düzdü. Yürürken öne meyilli düz yürür, yürüyüşü mütevazı ve seri ve de yüksek bir yerden dökülen su gibi idi. Döndüğünde bütün vücudu ile dönerdi. Sükut halinde yere bakışı semaya nazarından fazla olurdu ve ekser bakışı mülahazalı idi. Yürürken ashabını önüne katardı. Karşılaşmada selamı ilk önce kendileri verirdi.
Ravi: Hz. Hind İbni Ebu Hale (r.a.)

9. Mübarek baldırlarında incelik vardı.
Ravi: Hz. Câbir İbni Semure (r.a.)

Sayfa: 521

1. Efendimiz (s.a.v.) in mübarek kelamlarında kesiklik ve yavaşlık vardı. (Tane tane konuşurdu acele söylemezdi.)
Ravi: Hz. Câbir (r.a.)

2. Terlemeleri çok idi.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

3. Sakalının tüyleri çok idi.
Ravi: Hz. Câbir (r.a.)

4. Mübarek kelamları seçikti. Her işiten onu anlardı.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

5. Mübarek yüzleri güneş ve ay gibi idi ve müdevverdi.
Ravi: Hz. Câbir (r.a.)

6. Renklerin kendisine en sevgilisi yeşildi.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

7. Ahlakların içerisinde kendisine en menfuru yalancılıktı.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

8. Hurmadan en ziyade Acve'yi severdi.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

9. Elbiselerden en çok sevdiği gömlekti.
Ravi: Hz. Ümmü Seleme (r.anha)

10. Koyunun en ziyade ön kısmını severlerdi.
Ravi: Hz. Mücahid (r.a.)

11. Koyunun kol kısmının etini ısırıp yemesini severlerdi.
Ravi: Hz. İbni Mes'ud (r.anhüma)

12. Elbiselerden en ziyade sevdiği Yemen alacası idi.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

13. Dini ibadetin kendisine en sevgili olanı, sahibinin üzerinde devamlılık gösterdiği ibadet idi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

14. Kokuların içinde en ziyade kına çiçeğini severlerdi.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

15. Şerbetlerin içinde tatlı ve soğuk olanını severlerdi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

16. İçilecek şeylerde en çok sütü severlerdi.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

17. Şerbetlerin içinde en çok bal şerbetini severlerdi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

18. Ayların içinde en ziyade Şaban'da oruç tutmayı severlerdi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

19. Boyaların içinde sirke ile yapılan boyayı severlerdi.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

20. Boyaların içinde en çok sarıyı severlerdi.
Ravi: Hz. Ebû Evfa (r.a.)

21. Yemeklerin içinde ekmek tiridi ile, hurma, tereyağı ve keşten yapılmış tiridi severdi.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

22. Amelin içinde az da olsa devamlısını severlerdi.
Ravi: Hz. Ümmü Seleme (r.anha)

23. Meyvaların içinde taze hurma ile kavun, karpuzu severdi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

24. Etler içinde kürek etini severdi.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

Sayfa: 522

1. (Sahrada) Def'i hacet için siperlenmekte yer tümseği veya hurmalık arasını seçerlerdi.
Ravi: Hz. Abdullah İbni Cafer (r.a.)

2. Efendimiz (sa.v) halkın namazca tamam ve tadili erkanlı olarak en hafif kılanı idi.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

3. Halk ile namaz kıldıklarında, halkın en hafif kılanı, kendi kendine olunca en ağır kılanı idi.
Ravi: Hz. Ebû Vakil (r.a.)

4. Bir hastaya geldiklerinde veya hasta kendisine getirildiğinde "Ezhebil be'se Rabbennâsi eşfi ve enteş şâfi. La şifâe illa şifâüke şifâen la yuğâdiru sakamen": (Ey insanların Rabbi, zararı gider, şifa ihsan et, şifa veren ancak sensin. Senin şifandan başka şifa yoktur. Hiçbir hastalık bırakmayacak şifa ihsan buyur) diye dua buyururlardı.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

5. Birisinin kapısına geldiklerinde tam karşıdan gelmez, lakin sağ veya sol kanadına siper gelir ve "Esselamü Aleyküm, Esselamü Aleyküm" derlerdi.
Ravi: Hz. Abdullah İbni Bişr (r.a.)

6. Kendisine ganimet geldiğinde, gününde taksim eder, bekara bir, evliye iki pay verirlerdi.
Ravi: Hz. Avf İbni Malik (r.a.)

7. Huzuruna bir kimse geldiğinde, yüzünde beşaret görürse elini eline alırlardı.
Ravi: Hz. İkrie (r.a.)

8. Bir adam geldiğinde, taşıdığı isim hoşlanmadığı bir isim olursa, onu değiştirirlerdi.
Ravi: Hz. Utbe İbni Abd (r.a.)

9. Bir kavim zekat vergilerini getirdiklerinde, onlara "Allahümme salli ala âli filanen": (Allahım filan kimseleri ve ailelerini rahmetine mazhar kıl) diye dua buyururlardı.
Ravi: Hz. Ebû Evfa (r.a.)

10. Kendilerini mesrur edecek bir işle karşılaştıklarında şöyle buyururlardı: "Elhamdülillâhillezî bi ni'metihî tetümmüs salihâti": (Hamd o Allah'a mahsustur ki, iyilikler ancak onun nimeti ile tamam olur) Kendileri hoşlanmadığı bir şeyle karşılaştıklarında ise şöyle buyururlardı: "Elhamdülillâhi ala külli halin." (Her durumda Hamd Allah'a mahsustur.)
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

11. Kendilerine yenecek bir şey getirildiğinde, "Bu hediye mi sadaka mı?" diye sorarlardı. "Sadakadır" denildiğinde kendileri yetmez, ashabına "siz yiyiniz" buyururlardı. "Hediyedir" denilirse, elini uzatır ve onlarla beraber yerlerdi.
Ravi: Hz. Ebû Hüreyre (r.a.)

12. Esirler getirildiğinde bir aileyi toplu olarak bir yere verirler ve onların ayrılmalarını hoş görmezlerdi.
Ravi: Hz. İbni Mes'ud (r.anhüma)

13. Süt getirildiğinde "berekettir" buyururlardı.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

14. Bir yemek getirildiğinde önünden yer. Hurma getirildiğinde veya (meyvada) eli cevelan ederdi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

15. Turfanda hurma (meyva) getirildiğinde gözlerine ve dudaklarına kor ve: "Yarabbi bize evvelini gösterdiğin gibi onun sonunu da göster" buyurur, sonra onu yanlarında bulunan çocuklara verirlerdi.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

Sayfa: 523

1. Bedir ve Rıdvan bi'atında bulunan bir kimsenin cenazesi getirildiğinde, onun üzerine dokuz tekbir alırdı. Fakat Bedir'de bulunup da Rıdvan biatında bulunmamış, yahut da biatı Rıdvan'da bulunup da Bedir'de bulunmamış bir kimse getirildiğinde, onun üzerine yedi tekbir alırdı. Ne Bedir, ne de Bi'atı Rıdvan'da bulunmayan kimsenin cenazesi getirildiğinde ise onun üzerine dört tekbir alırlardı.
Ravi: Hz. Câbir (r.a.)

2. Kadınları ile münasebet yapacağında yanlarına sokulur ve öperlerdi.
Ravi: Hz. Ebû Useyd Es-sâidi (r.a.)

3. Yeminde cehd ettiklerinde: "Hayır Ebul Kasım'ın canı kudret elinde olan Zata yemin ederim" buyururlardı.
Ravi: Hz. Ebû Said (r.a.)

4. Yattıklarında sağ ellerini sağ yanağının altına korlardı.
Ravi: Hz. Hafsa (r.anha)

5. Yatacakları zaman ellerini yanağının altına kor: "Bismike Allahümme ahyâ ve bismike emûtü.": (Ancak isminle yaşarım, isminle ölürüm) buyurur uyandıklarında da,: "Elhamdülillahillezi ahyana ba'de mâ emâtenâ ve ileyhin nüşûr": (Hamd o Allah'a mahsustur ki, bizleri ölü hale getirdikten sonra tekrar diriltti. Öldükten sonra diriltmek ancak O'na mahsustur) buyururlardı.
Ravi: Hz. Ebû Zerr (r.a.)

6. Yatacakları zaman şöyle buyururlardı: "Allahım senin isminle yanımı yere koydum. Allahım günahımı bağışla, şeytanı benden uzaklaştır. Beni bağlardan kurtar, mizanımı ağır kıl ve Beni mele'i alaya yükselt"
Ravi: Hz. Ebû Zuheyr el Emmari (r.a.)

7. Yatacaklarında "Kul ya Eyyühel kâfirûn" suresini sonuna kadar okurlardı.
Ravi: Hz. Ubad İbni Ahdar (r.a.)

8. Efradı ailesinden birini sıtma tuttuğunda bulamaç emrederlerdi. Yapılıp iki kere verilirdi. Sonra şöyle buyururdu; Bu, mahzun gönlü takviye eder ve üzüntüyü giderir. Sizden birinin su ile yüzündeki kiri giderdiği gibi.
Ravi: Hz Aişe (r.a.)

9. Yağlandıklarında, sol eline döker önce kaşına sonra gözlerine başlarına sürerlerdi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

10. Defi hacette yere yaklaşmadan elbiselerini kaldırmazlardı.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

11. Defi hacette en uzak bir yere giderlerdi.
Ravi: Hz. Bilal İbni Haris (r.a.)

12. Sert bir yerde küçük abdest yapmak istediklerinde önce toprağı bir ağaç parçası ile kabalaştırırlardı. Toprak kabartıldıktan sonra küçük abdestini bozarlardı.
Ravi: Hz. Talha İbni ebi Kenan (r.a.)

Sayfa: 524

1. Cünübken uyumak istediklerinde, taharetlenir ve namaz abdesti alırlardı.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

2. Cünübken uyumak murad ettiklerinde, namaz abdesti gibi abdest alır, yemek veya içmek istediklerinde ellerini yıkar ondan sonra yer ve içerlerdi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

3. Hanımlarından hayızlı biriyle mübaşerette bulunmak istediklerinde, izar tutunmalarını emrederlerdi. Ancak ondan sonra onunla mübaşerette bulunurlardı.
Ravi: Hz. Meymune (r.anha)

4. Adet halindeki bir zevcesine mübaşerette bulunmak istediğinde edep yerlerini örttürürlerdi.
Ravi: Hz. Mü'minlerin validelerinden biri

5. Sefer murad ettiklerinde aileleri arasında kur'a çekerlerdi. Hangisine isabet ederse, beraberinde onu götürürlerdi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

6. İhrama girerken buldukları kokunun en güzelini sürünürlerdi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

7. Bir adama hediye vermek istediklerinde zemzem ikram ederlerdi.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

8. Bir kimsenin leh veya aleyhinde dua yapmak istediklerinde (namazda) rükudan kalkınca dua ederlerdi.
Ravi: Hz. Ebû Hüreyre (r.a.)

9. İtikafa girmek istediklerinde sabah namazını kılar sonra girerlerdi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

10. Bir askeri uğurlamak murad ettiklerinde: "Estevdi'ullahe dîneküm ve emâneteküm ve havâtîme amâliküm": (Dininizi, emanetinizi ve işlerinizin akibetini Allah'a emanet ederim) buyururlardı.
Ravi: Hz. Abdullah İbni Yezid (r.a.)

11. Bir sefere gitmek istediklerinde gidilecek yeri gizler, (başka yeri ima ederek) sefer ederlerdi.
Ravi: Hz. Kaab İbni Malik (r.a.)

12. Uyumak istediklerinde sağ ellerini yanaklarının altına kor ve sonra üç defa "Allahümme gınî azâbeke yevme teb'asü ibâdeke": (Yarabbi kullarını baas ettiğinde Beni azabından koru) buyururlardı.
Ravi: Hz. Hafsa (r.anha)

13. Sefer murad ettiklerinde: "Allahümme bike asûlü ve bike ehûlü ve bike esîru": (Allahım ancak seninle galebe ederim, seninle korunurum ve senin yardımınla düşman üzerine yürürüm) buyururlardı.
Ravi: Hz. Ali (r.a.)

14. Kadınlardan birini nikahlamak murad ettiklerinde perde arkasından: "Ey kızım filan adam seni istiyor. Onu istemiyorsan (hayır) de. Zira hiç kimse (hayır) demekten utanmamalıdır. Eğer razı isen bil ki senin (sükutun) ikrardır" derdi.
Ravi: Hz. Ömer (r.a.)

15. Yeni bir elbise giydiğinde onu gömlek, imame yahud rida diye adıyla anar sonra şöyle derlerdi: "Allahümme lekel hamdü, ente kesevtenîhi, es'elüke min hayrihî ve hayri mâ suni'a lehû, ve eûzubike min şerrihi ve şerri mâ suni'a lehû": (Allahım Hamd sana mahsustur. Bunu bana Sen giydirdin. Onun hayrını ve onunla yapılanın hayrını Senden niyaz ederim. Onun şerrinden ve onunla yapılan şeyin şerrinden de Sana sığınırım)
Ravi: Hz. Ebû Said (r.a.)

Sayfa: 525

1. Yeni bir elbise giydiklerinde onu Cuma günü giyerlerdi.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

2. Habere intizarda kaldıklarında, "Ummadığın adam sana haberi getirir" mısrasını söylerlerdi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

3. Yağmur talebinde bulunduklarında: "Allahım kullarına su ver, Rahmetini yay ve ölü beldene hayat ver" şeklinde dua buyururlardı.
Ravi: Hz İbni Amr (r.a.)

4. Yağmur dilediklerinde: "Allahım toprağımıza bereketini, ziynetini ve sekinetini indir. Bizleri rızıklandır, rızık vericilerin en hayırlısı Sensin" mealinde dua buyururlardı.
Ravi: Hz. Semure (r.a.)

5. Namaza başladıklarında önce: "Subhaneke Allahümme ve bihamdike ve tebareke kesmüke ve teala ceddüke ve lâ ilâhe gayrüke": (Allahım Seni Hamd ederek tesbih ederim, Senin ismin ne yücedir, azametin de yücedir. Senden başka ilah yoktur) buyururlardı.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

6. Hacer-i esvedi istilam ettiklerinde, onu öper ve sağ yanağını üzerlerine koyarlardı.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

7. Misvak kullandıklarında, onu kendisinden sonra en büyük adama verirdi. Halbuki bir şey içerlerse onu sağ tarafında bulunan kimseye verirlerdi.
Ravi: Hz. Abdullah İbni Kaab (r.a.)

8. Soğuk şiddetlendiğinde (kışın) öğlen namazını erken kılarlardı. Sıcak arttığında (yazın) ise öğle namazını geciktirirlerdi.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

9. Şimal rüzgarı şiddetlendiğinde: "Allahım bu rüzgarla gönderdiğinin şerrinden sana sığınırım" buyururlardı.
Ravi: Hz. Osman İbni Ebil As (r.a.)

10. Rüzgar şiddetlendiğinde: "Allahım onu yağmur yüklü rüzgar eyle, akim yüklü eyleme" diye buyururlardı.
Ravi: Hz. Seleme İbni El Ekva (r.a.)

11. Rahatsızlık hissettiklerinde "muavezeteyni" okur, ellerine üfler ve vücuduna sürerdi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

12. Rahatsızlığında Cebrail (a.s) Ona okur ve şöyle derdi: "Allah sana her türlü hastalıktan iyilik ve şifa versin. Haset ettiğinde hasedcinin şerrinden ve her gözü dokunan kimsenin şerrinden Seni korusun.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

13. Rahatsızlıklarında bir avuç çörek otu alıp ağızlarına kor ve bal ile su içerlerdi.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

14. Biri başından rahatsız olsa, "git hacamat ol", ayağından olursa "git ayağını kuma koy" tavsiyesine bulunurlardı.
Ravi: Hz. Selma (r.anha)

15. Bir haceti unutmaktan korktuklarında, parmak veya yüzüğüne ip bağlarlardı.
Ravi: Hz. İbni Ömer (r.anhüma)

16. Bir şiddet isabet ettiğinde dua ederken ellerini fazla kaldırırlardı. O derecedeki, koltuk altlarının beyazı görünürdü.
Ravi: Hz. Bera (r.a.)

Sayfa: 526

1. Kendisine veya ashabından birisine göz ağrısı isabet ettiğinde, şu kelimelerle dua buyururlardı: "Yarabbi beni gözümden faydalandır. Onu bana varis et. Düşmanın zararının benden uzaklaştığını bana göster. Ve bana zulmedene karşı bana yardım et.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

2. Kendisine bir gam veya sıkıntı isabet ettiğinde: "Kulların yardımından Allah'ın yardımı bana kafidir. Yaratılmışların yardımından ise Halik'in yardımı bana yeter. Rızıklananlardan ise rızık vericinin yardımı bana yeter. Bütün işlerimde, bana yeten Rabbım kafidir bana. Allah bana yeter, O ne güzel vekildir. Allah bana yeter, Ondan başka ilah yoktur, Ben ancak O'na tevekkül ettim. Ve O büyük Arşın Rabbidir" diye buyururlardı.
Ravi: Hz. İbni Ebud Dünya (r.a.)

3. Sabahladıklarında ve akşamladıklarında şu duayı okurlardı: "Allahım ansızın gelecek şeyin hayrını ister ve ansızın gelecek şeyin şerrinden sana sığınırım. Muhakkak ki kul sabahladığında ve akşamladığında kendisine ansızın ne geleceğini bilemez."
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

4. Sabahladıklarında ve akşamladıklarında şöyle buyururlardı: "İslam fıtratı ve ihlas kelimesi üzerine ve bir de Peygamberimiz Muhammed (s.a.v)'in dini üzerine, babamız İbrahim (a.s) Peygamberin milleti üzerine sabahlamış olduk. O hanif ve müslim idi. Ve o asla müşriklerden olmadı."
Ravi: Hz. Abdurrahman İbni Ebza (r.a.)

5. Ot kullandıklarında edep mahalline kendileri tutunur. Koltuklarına aileleri yardım ederlerdi.
Ravi: Hz. Ümmü Seleme (r.anha)

6. Ot kullandıklarında edep yerine kendi eliyle tutunurlardı.
Ravi: Hz. Hubeyb İbni Ehl Sabit (r.a.)

7. Ehli Beytinden birinin yalan söylediğine vakıf olduklarında, o tövbe edinceye kadar, kendisine yüz vermezlerdi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

8. İftar ettiklerinde: "Susuzluk gitti, damarlar ıslandı, sevap ta takarrur etti inşaallah" buyururlardı.
Ravi: Hz. İbni Ömer (r.anhüma)

9. İftar ettiklerinde şöyle buyururlardı: "Allahümme leke sumtü ve ala rızkike eftartü" (Allahım ancak senin için oruç tuttum ve Senin verdiğin rızıkla iftar ettim.)
Ravi: Hz. Muaz ibni Zahire (r.a.)

10. Sarık sardıklarında sarığın ucunu iki küreği arasından uzatırlardı.
Ravi: Hz. İbni Ömer (r.anhüma)

11. Bir şeye üzüldüklerinde, sakalını tutarlar ve ona bakarlardı.
Ravi: Hz. Ebû Hüreyre (r.a.)

12. İftar ettiğinde şöyle dua ederlerdi: "Allahümme leke sumtü ve ala rızkike eftartü. Fetekabbel minnî inneke entes semî'ul alim."
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

Sayfa: 527

1. İftar ettiği zaman şöyle buyururdu: "Hamd olsun o Allah'a ki, bana yardım etti de oruç tuttum. Ve bana rızık verdi de iftarımı açtım."
Ravi: Hz. Muaz (r.a.)

2. Bir cemaat nezdinde iftar ettiklerinde şöyle dua ederlerdi: "Eftara 'ındekümüssâimûn ve ekele taâmekümül ebrar ve tenezzelet aleykümül Melâike.": (Sofranızda oruçlular iftar etsin, yemeğinizi takva sahipleri yesin ve melekler üzerinizden eksik olmasın.)
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

3. Bir cemaat sofrasında iftar ettiklerinde şöyle buyururlardı: "Oruçlular sofranızda iftar etsin. Melekler sizin için istiğfarda bulunsun.
Ravi: Hz. İbni Zubeyr (r.a.)

4. Sürmeyi tek olarak çeker, tütsüyü de tek yapardı. (İstincayı da tek yapardı)
Ravi: Hz. Akabe İbni Amr (r.a.)

5. Yemek yediklerinde parmağının üçünü de yalardı.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

6. Yemek yediklerinde önünden yerlerdi. (Parmakları başka yere aşmazdı)
Ravi: Hz. Hakem İbni Amr (r.a.)

7. Yediklerinde veya içtiklerinde: "Elhamdülillahillezi et'ame ve segâ ve sevveğahû ve cealehû mahrecen": (Hamd olsun o Allah'a ki, yedirdi ve içirdi ve onu kolaylaştırdı ve onun için çıkış halk etti) buyururlardı.
Ravi: Hz. Ebû Eyyub (r.a.)

8. Ailesi ile müşakerette bulunduklarında gusl ederlerdi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

9. Nesebi saadetlerini saydıklarında Muid İbni Adnan İbni Uded'i geçmezlerdi. Orada durur ve şöyle buyururlardı. Neseb ilmi iddiasında bulunanlar yalan söylüyorlar, Allah Teala: "Ve kurûnen beyne zâlike kesîrâ" (El Furkan suresi ayet 28) (Bunlar arasında bir çok nesiller geçmiştir) buyurduktan sonra.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

10. Vahiy nazil olduğunda, başlarını eğerlerdi. Ashabı da öyle yaparlardı. Tamamlandığında başlarını kaldırırlardı.
Ravi: Hz. Ubâde (r.a.)

11. Vahiy nazil olduğunda, sıkılırlar ve yüzlerinin rengi değişirdi.
Ravi: Hz Ubâde (r.a.)

12. Vahiy nazil olduğunda, kendilerinden arı uğultusu gibi bir şey duyulurdu.
Ravi: Hz. Ömer (r.a.)

13. Namazdan çıktıklarında üç defa istiğfar ederler sonra: "Allahümme entesselamü ve minkes selam tebarekte ya zel celali vel ikram": (Allahım, her şeyden emin olan ancak sensin, her türlü noksanlıktan emin kılmak da ancak Sendendir, Ey Celal ve ikram sahibi Allahım Senin azametin ne yücedir) buyururlardı.
Ravi: Hz. Sevban (r.a.)

14. Farz namazdan çıktıklarında yerlerini değiştirirlerdi. (Cemaate önünü dönmek meselesi)
Ravi: Hz Yezid İbni Esved (r.a.)

15. Güneş ve ay tutulduğunda açılıncaya kadar dua ederlerdi.
Ravi: Hz. Numen İbni Beşir (r.a.)

16. Bir şeye üzüldüklerinde mübarek sakallarını fazla messederlerdi.
Ravi: Hz. Ebû Hureyye (r.a.)

17. Mühim bir meselede başlarını semaya kaldırır. "Subhanellahilazim" der ve duada cehd ettiklerinde de, "Ya hayyü ya kayyum" buyururlardı.
Ravi: Hz. Ebû Hüreyre (r.a.)

Sayfa: 528

1. Yatağına girdiklerinde şöyle dua ederlerdi: "Hamd olsun o Allah'a ki, bizi yedirdi, içirdi ve bize kafi geldi ve bizi barındırdı. Nice kimseler vardır ki, onlara kifayet eden ve onları barındıran yoktur."
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

2. Kendilerine vahiy geldiğinde bir zaman sekir hali gibi sessiz kalırlardı.
Ravi: Hz. İkrime (r.a.)

3. İnsanlar kendilerine bi'at ettiklerinde, onlara "Elimden geldiği kadar" sözünü koydururlardı.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

4. Ashabından bir kimseyi bir işe memuren gönderdiklerinde, "Müjdeleyici olun korkutucu olmayın, kolaylık gösterin, güçlük göstermeyin" buyururlardı.
Ravi: Hz. Ebû Mûsa (r.a.)

5. Asker veya öncü müfreze gönderdiklerinde, sabahın ilk vaktinde gönderirlerdi.
Ravi: Hz. Sakr İbi Bedae (r.a.)

6. Bir emir gönderdiklerinde: "Hutbeyi kısa, sözü az et. Zira teshir mahiyetinde sözler vardır" buyururlardı. (Mukaddemeyi uzun etmemek)
Ravi: Hz. Ebû Ümâme (r.a.)

7. Bir adamdan bir şey duyduğunda, "Filan kimseye ne oluyor" demezdi. Lakin, "Ne oluyor bir takım adamlara ki böyle söylüyorlar" derlerdi.
Ravi: Hz. Âişe ra

8. Gece uyanıp da döşeklerinde döndüklerinde: "La ilahe illallahül vahidül kahhar, Rabbis semavati vel ardı vema beynehümel Azizül gaffar" buyururlardı.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

9. Konuştuklarında anlaşılıncaya kadar bir kelimeyi üç defa tekrar ederlerdi. Bir kavme, geldiklerinde de onlara üç defaya kadar selam verdikleri olurdu.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

10. Gece uyandıklarında: "Ya Rabbi beni mağfiret et, Rahmetine erdir ve Beni en doğru yola ilet" buyururlardı.
Ravi: Hz. Ümmü Seleme (r.anha)

11. Kuşluk yediklerinde akşam yemezlerdi ve akşam yediklerinde kuşluk yemezlerdi.
Ravi: Hz. Ebû Said (r.a.)

12. Teheccüd kıldıklarında, her iki rek'atte bir selam verirlerdi.
Ravi: Hz. Ebû Eyyub (r.a.)

13. Abdest aldıklarında, fazla suyu alıkor ve secde yerine akıtırlardı. (Alnına veya yere)
Ravi: Hz. Hasan (r.a.)

14. Abdest aldıklarında, bir avuç suyu önlerine serperlerdi.
Ravi: Hz. Sufyan es Sakafi (r.a.)

15. Abdest aldığında, yüzüğünü hareket ettirirlerdi.
Ravi: Hz Ebu Rafi (r.a.)

16. Abdest aldıklarında, suyu dirseklerinden dolaştırırlardı.
Ravi: Hz. Câbir (r.a.)

Sayfa: 529

1. Abdest aldıkarında, sakallarını ayrı su ile hilallerlerdi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

2. Abdest aldıklarında, bir avuç su ile çeneleri altından sakallarını hilallerler ve şöyle buyururlardı: "Rabbim Bana böylece emretti."
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

3. Abdest aldıklarında, kulaklarını ovarlar ve sonra parmakları ile sakallarını alttan hilallerlerdi.
Ravi: Hz. İbni Ömer (r.anhüma)

4. Abdest aldıklarında, iki rik'at namaz kılar sonra namaza çıkarlardı.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

5. Abdest aldıklarında, küçük parmakları ile ayak parmaklarını hilallerlerdi.
Ravi: Hz. Müstevrit (r.a.)

6. Abdest aldıklarında, yüzlerini elbiselerinin bir tarafına sürdükleri vaki idi.
Ravi: Hz. Muaz (r.a.)

7. "Ğayril mağdûbi aleyhim veladdallin" dedikten sonra, ön safta olanların işiteceği bir sesle "amin" derlerdi.
Ravi: Hz. Ebû Hüreyre (r.a.)

8. Kış geldiğinde kışlığa Cuma gecesi taşınırlardı. Yaz gelince de yazlık eve yine Cuma gecesi taşınırlardı. Yeni elbise giydiklerinde Allah'a hamd eder, iki rek'at namaz kılar ve eskisini de birine verirlerdi.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

9. Cebrail (a.s) kendine gelip "Bismillahirrahmanirrahim" diye okuduğunda bir surenin nazil olacağını bilirlerdi.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

10. Kendilerine bir mal geldiğinde sabah geldi ise akşamlatmaz, akşamsa sabahlatmazlardı.
Ravi: Hz. Muhammed İbni Ali (r.a.)

11. Kendilerine gülme geldiğinde ellerini ağızlarına tutarlardı.
Ravi: Hz. Murre Es-Sakafi (r.a.)

12. Sevinç verici bir iş olduğunda Allah'a şükür olarak secdeye kapanırlardı.
Ravi: Hz. Ebû Bekre (r.a.)

13. Bir mecliste oturduğu zaman kalkmak istediklerinde, on onbeş defa "estağfirullah" derlerdi.
Ravi: Hz Ebu Umame (r.a.)

14. Oturduklarında elleriyle "ihtiba" ederlerdi. (Elleriyle dizlerini tutarak oturmak, Peygamberler oturuşu.)
Ravi: Hz. Ebû Said (r.a.)

15. Konuşmak için oturunca, çok kere nazarlarını semaya dikerlerdi.
Ravi: Hz. Abdullah İbni Selam (r.a.)

16. Konuşmaya oturduklarında, ayakkabılarını çıkarırlardı.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

17. Oturduklarında, ashabı kendisini halka halka çevirirlerdi.
Ravi: Hz. Kurre İbni İyaz (r.a.)

18. Bir şey kendilerini sıktığında namaza dururlardı.
Ravi: Hz. Huzeyfe (r.a.)

Sayfa: 530

1. Kendilerine üzücü bir şey isabet ettiğinde: "Lâ ilâhe illallahü'l-halimül kerim, Subhânellahi Rabbil arşil azim, Elhamdülillâhi Rabbil alemin" diyerek dua ederlerdi.
Ravi: Hz. Abdullah ibni Cafer (r.a.)

2. Kefarete izin oluncaya kadar yeminlerinde hânis (yemin bozma) olmamışlardı.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

3. Yemin ettiklerinde, "Muhammed (s.a.v)'in nefsi kudret elinde olan Zata yemin ederim ki" şeklinde buyururlardı.
Ravi: Hz. Rifaa el Cuheni (r.a.)

4. Kendilerini sıtma veya ateş bastıklarında bir kırba suyu başlarından döküp yıkanırlardı.
Ravi: Hz. Semure İbni Cundeb (r.a.)

5. Bir kavmin şerrinden korktuklarında: "Allahım onlara karşı bizi korumanı diler ve şerlerinden Sana sığınırız" diye dua ederlerdi.
Ravi: Hz. Ebû Mûsa (r.a.)

6. Bir şeye nazar isabet etmesinden korktuklarında: "Allahım onu ona mubarek et ve onu zarardan koru" diye dua ederlerdi.
Ravi: Hz. Said İbni Hakim (r.a.)

7. Abdest bozmaktan çıktıklarında "Gufrâneke" (Bizi mağfiret et) derlerdi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

8. Heldan çıktıklarında: "Elhamdülillahillezî ezhebe annil ezâ ve âfânî": (Hamd olsun o Allah'a ki, eza veren şeyden beni kurtarıp bana afiyet verdi) buyururlardı.
Ravi: Hz. Ebû Zerr (r.a.)

9. Defi hacetten çıktıklarında: "Elhamdülillahillezi ahsene ileyye fi evvelihî ve ahirihî": (Evvelinde ve sonunda bana ihsan eden Allah'a hamd olsun) buyururlardı.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

10. Evden çıktıklarında: "Bismillâhi't-tüklânu 'alellâhi, Lâ havle velâ kuvvete illâ billâhi": (Allah'ın adıyla, itimad ancak Allah'adır. Ne men edici ne de yapıcı bir kuvvet vardır, ancak Allah'a mahsustur) diye buyururlardı.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

11. Evden çıktıklarında: "Bismillâh tevekkeltü 'alellah, Yarabbi, kaymaktan, dalâlete düşmekten, zulmetmek ve edilmekten, cahillik etmek veya edilmekten Sana sığınırız" diye dua ederlerdi.
Ravi: Hz. Ümmü Seleme (r.anha)

12. Evden çıktıklarında: "Bismillâhi Rabbî, eûzubike min en ezille ev edılle ev azlime ev uzleme ev echele ev yüchele aleyye) diye dua ederlerdi.
Ravi: Hz. Ümmü Seleme (r.anha)

13. Bayram günü sokağa çıktıklarında başka bir yoldan dönerlerdi.
Ravi: Hz. Ebû Hüreyre (r.a.)

Sayfa: 531

1. Evden çıktıklarında şöyle dua ederlerdi: "Bismillahi tevekkeltü alellah, La havle vela kuvvete illa billah, Allahümme innî eûzubike en edılle ev udalle ev ezille ev üzelle ev azlime ev uzleme ev echele ev üchele aleyye ev ebğî ev yubğâ aleyye." (Bismillah, tevekkeltü alellah La havle vela kuvvete illa billah, dalalete düşmekten veya düşürülmekten, kaymaktan veya kaydırılmaktan, zulüm yapmaktan veya zulme uğramaktan cahillik etmekten veya edilmekten, taşkınlık etmekten veya edilmekten sana sığınırım.)
Ravi: Hz. Büreyde (r.a.)

2. Hitabede bulunduğunda mübarek gözleri kızarır, Sesi yükselir, heyecanı artardı. "Akşam vakti" veya "Sabah vakti" diyerek sanki bir orduyu uyarır gibi konuşurdu.
Ravi: Hz. Câbir (r.a.)

3. Harp zamanı (ashabına) hitap ettiğinde, bir yay kirişine dayanarak konuşur, Cuma günü hitap ettiğinde bir asaya dayanarak konuşurlardı.
Ravi: Hz. Saad (r.a.)

4. Hitap ettiği zaman bir mızrağa veya asaya dayanırlardı.
Ravi: Hz. Ata (r.a.)

5. Bir hanımı nikahlamak istediğinde ona "cefne"yi hatırlatırdı. (Cefne-Bir sini. Burada maddeten geçim genişliğini ifade etmek için kullanılmıştır.)
Ravi: Hz. Saad İbni Ubâde (r.a.)

6. (Bir kadını) nikahlamak istediklerinde, kabul olunmazsa tekrarlamazdı. Bir kadını nikahlamak istediğinde, kadın önce kabul etmeyip sonra icabet edince, "Senden başka bir örtüye büründük" buyurdu
Ravi: Hz. Mücahid (r.a.)

7. Hanımları ile yalnız kaldıklarında, insanların en yumuşağı, en kerimi, güler yüzlüsü ve mütebessimi olanı idi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

8. Helaya girdiklerinde yüzüğünü çıkarırlardı.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

9. Helaya girecekleri zaman şöyle dua ederlerdi: "Bismillah, Allahümme innî eûzübike minel hubsi vel habâis" (Bismillah, Allahım şeytanlıklardan ve murdarlıklardan Sana sığınırım.)
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

10. Helaya girecekleri zaman, "Ya Zelcelâl" derlerdi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

11. Büyük hacet için çıktıklarında: "Ya Rabbi, her türlü kir ve murdarlıktan ve kovulmuş şeytanlıktan Sana sığınırım" derlerdi.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

12. Helaya girdiklerine, ayakkabısını giyer, başlarını örterlerdi.
Ravi: Hz. Hubeyb İbni Salih (r.a.)

13. Helaya girecekleri zaman şöyle dua ederlerdi: "Allahım kir ve murdarlıktan, başkalarını kirletecek necasetten, taşlanmış şeytandan Sana sığınırım." Heladan çıktıklarında da şöyle dua ederlerdi: "Hamd olsun o Allah'a ki, nimetin lezzetini bana tattırdı, kuvvetini bende ibka etti ve eza verenini benden uzaklaştırdı."
Ravi: Hz. İbni Ömer (r.anhüma)

Sayfa: 532

1. Mescide girdiği zaman şöyle dua ederlerdi: "Taşlanmış şeytandan büyük Allah'a ve onun Zatı kerimine, O'nun ezeli saltanatına sığınırım." Resulu Ekrem şöyle buyururdu; İnsan oğlu böyle dediğinde şeytan da şöyle der: "Günün kalan kısmında da bu kimse benden korundu."
Ravi: Hz. İbni Amr (r.a.)

2. Mescide girdiği zaman şöyle dua ederlerdi: "Bismillah vesselamü ala Resulillah, Allahümme mağfirlî zünûbî, veftahlî ebvâbe Rahmetike." (Allahım günahlarımı bağışla ve bana merhamet kapılarını aç.) Mescidden çıktığında ise şöyle dua ederlerdi: "Bismillah vesselamü ala Resulillah, Allahümme mağfirli zünûbî veftahlî ebvâbe fazlike." (Allahım günahlarımı bağışla ve bana fazlının kapılarını aç)
Ravi: Hz. Fatma (r.anha)

3. Mescide girdikleri zaman: "Allahümme salli ala Muhammedin ve sellim aleyhi" der, şu duayı okurlardı: "Rabbiğfirlî zünûbî veftahlî ebvâbe Rahmetike." Ve mescidden çıktıklarında da yine salatü selam getirdikten sonra şöyle dua ederlerdi: "Rabbiğfirlî zünûbî veftahlî ebvâbe fadlike."
Ravi: Hz. Fatma (r.anha)

4. Mescide girdiklerinde şöyle dua ederlerdi: "Bismillah, Allahümme salli ala Muhammedin ve ezvâci Muhammedin."
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

5. Çarşıya girdikleri zaman şöyle dua ederlerdi: "Bismillah, Allahım bu çarşının ve çarşıda bulunanların en hayırlısını senden dilerim ve burada bulunanların şerrinden Sana sığınırım. Allahım bu pazarda yalan yeminle karşılaşmaktan ve kayba uğratıcı hile ile karşılaşmaktan Sana sığınırım."
Ravi: Hz. Büreyde (r.a.)

6. Evine girmek istedikleri zaman misvak kullanırlardı.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

7. Evine girdiklerinde, "Yanınızda yenecek bir şey var mı?" diye sorarlardı. Bir şey olmadığı söylenince de, "Ben oruçluyum" buyururlardı. (Öğleden evvel)
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

8. Kabristana girdikleri zaman şöyle derlerdi: "Allaha iman ederek dünyadan çıkmış olan ey fani ruhlar, çürümüş bedenler, toprak olan kemikler selam üzerinize olsun. Allahım, indi ilahinde bunlara rahmet indir ve bizden (onlara) selam ulaştır."
Ravi: Hz. İbni Mes'ud (r.anhüma)

9. Hasta ziyaretine gittiği zaman şöyle derlerdi: "Senin için (zararlı) bir durum yoktur. İnşallah bu, günahlardan temizlenmektir."
Ravi: Hz İbni Abbas (r.a.)

10. Recep ayı girdiği zaman şöyle dua ederlerdi: "Allahım Recep ve Şaban'ı bizler için mübarek kıl ve bizi Ramazan'a eriştir." Cuma gecesi geldiğinde de şöyle derlerdi: "Bu gece mesud bir gece ve nurlu bir gündür."
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

11. Ramazan ayı girdiğinde nezdindeki her esiri bırakır ve her istiyene verirlerdi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

12. Ramazan ayı girdiğinde elini eteğini toplar, sonra da Ramazan çıkıncaya kadar yatağına girmezlerdi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

Sayfa: 533

1. Ramazan ayı, girdiğinde rengi değişir, namazı çoğaltır ve tamamiyle duaya koyulur, rengi şafak gibi olurdu.
Ravi: Hz Aişe (r.a.)

2. Son on gün girdiğinde elini eteğini toplar geceyi ihya eder ve ev halkını uyandırırlardı.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

3. Bir kimseye dua ettiği zaman duanın bereketi, o şahsa, onun çocuğuna ve çocuğunun çocuğuna erişirdi.
Ravi: Hz. Huzeyfe (r.a.)

4. Dua ettiklerinde, önce kendilerinden başlarlardı.
Ravi: Hz. Ebû Eyyub (r.a.)

5. Dua ettiklerinde, ellerini kaldırır ve ellerini (duadan sonra) yüzlerine sürerlerdi.
Ravi: Hz. Zeyd (r.a.)

6. Dua ettikleri zaman avuçlarının içini yüzüne karşı tutarlardı.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

7. Cuma günü minbere yaklaştığında, yanında oturan kimselere selam verirlerdi. Minbere çıkıncada yüzünü halka çevirir, sonra oturmazdan önce onlara selam verirlerdi.
Ravi: Hz. İbni Ömer (r.anhüma)

8. Bir kimseyi hatırlayıp ona dua ettiklerinde önce kendilerinden başlarlardı.
Ravi: Hz. Ubeyy İbni Kaab (r.a.)

9. Bir koyun kestiklerinde, "Bunun bir kısmını Hatice (r.a)'nın dostlarına gönderiniz" buyururlardı.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

10. Hilali gördüklerinde, "Yarabbi bunu hayır ve bereket ayı kıl" ve aya karşı üç kere "Seni halk eden Allah'a iman ettim" derlerdi. Sonra da şöyle buyururlardı: Hamd olsun o Allah'a ki, şu ayı alıp bu ayı getirdi."
Ravi: Hz. Ebû Said (r.a.)

11. Def-i hacete çıktıklarında, en uzak mahalle giderlerdi.
Ravi: Hz. Muğire (r.a.)

12. Yağmur yağdığını gördüklerinde, "Allahım bunu faydalı yağmur kıl" diye dua ederlerdi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

13. Hilali gördüklerinde yüzünü ondan çevirirlerdi.
Ravi: Hz. Katade

14. Hilali gördüklerinde: "Allahım onu hayır ve bereket ayı kıl" der ve ayrıca üç defa şöyle dua ederlerdi: "Allahım bu ayın hayrını, bereketini senden isterim. Bu ayın hayır ve bereketini ve kaderin iyiliğini Senden diler ve onun zararından Sana sığınırım."
Ravi: Hz. Rafiğ İbni Hudeyc (r.a.)

15. Hilali gördüklerinde: "Allahım onu üzerimize bereket, iman, selamet ve İslam ayı kıl. Ey hilal Benim Rabbım ve senin Rabbın Allah'tır" buyururlardı.
Ravi: Hz. Talha (r.a.)

16. Hilali gördüklerinde: "Allahu ekber, Allahu ekber, Elhamdülillah, lâ havle velâ kuvvete illâ billah. Allahümme innî es'elüke min hayri hâza'ş şehri ve eûzubike min şerril kaderi ve min şerri yevmil mahşeri" diye dua ederlerdi.
Ravi: Hz. Ubâde (r.a.)

Sayfa: 534

1. Hilali gördüğünde şöyle dua ederlerdi: "Allahım onu bizim için emniyet, iman, selamet, islam ve bir de Senin sevip razı olduğun şeye muvaffakiyetimiz için vesile kıl. Bizim de, senin de ey hilal, Rabbimiz Allah'tır."
Ravi: Hz. İbni Ömer (r.a.)

2. Hilali gördüğünde şöyle dua ederlerdi: "Allahım onu bizim için emniyet, iman, selamet, islam, sekinet, afiyet ve güzel rızık vesilesi kıl."
Ravi: Hz. Cündeb Es-Sülemi (r.a.)

3. Hilali gördüğünde "Hayır ayı olsun" der ve şöyle dua ederlerdi: "Hamd olsun o Allah'a ki, o ayı götürüp bu ayı getirdi. Allahım bu ayın hayrını, nurunu, bereketini, hidayetini, temizliğini ve onun afiyet vesilesi olmasını senden isterim."
Ravi: Hz. Abdullah İbni Mutraf (r.a.)

4. Suheyl'i gördüğünde: "Allah Suheyl'e lanet etsin. O haksız vergi alıyordu. Bu sebeble mesh olundu." buyurdu.
Ravi: Hz. Ali (r.a.)

5. Sevdiği bir şeyi gördüğünde şöyle derlerdi: "Elhamdülillahillezi bi ni'metihî tetimmus sâlihât." Hoşlanmadığı bir şeyi gördüklerinde de şöyle derlerdi: "Elhamdülillahi ala külli hal. Rabbi eûzubike min hali ehlin nar."
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

6. Bir şeyden çekindiğinde şöyle derlerdi: "Allah, Allahu Rabbî lâ şerîke leh." (Allah, Allah Rabbımdır, O'nun ortağı yoktur.)
Ravi: Hz. Sevban (r.a.)

7. Bir şeyden hoşnut olduğunda sükut ederlerdi.
Ravi: Hz Süheyl İbni Saad (r.a.)

8. Evlenen bir kimseyi tebrik ettiğinde ona şöyle dua ederlerdi: "Allah bunu senin için mübarek kılsın ve hayırlı etsin, her ikinizi hayırda birleştirsin."
Ravi: Hz. Ebû Hüreyre (r.a.)

9. Duada ellerini kaldırdığı zaman yüzüne sürmedikçe indirmezlerdi.
Ravi: Hz. İbni Ömer (r.anhüma)

10. Sabah namazının son rikatında başını rükudan kaldırdıklarında "kunut" okurlardı.
Ravi: Hz. Ebû Hüreyre (r.a.)

11. Gözünü kaldırıp semaya baktıklarında şöyle derlerdi: "Ya musarrifel kulûbi sebbit kalbî alâ taatike." (Ey gönüllere tasarruf eden Allahım, kalbimi Senin taatın üzerinde sabit kıl)
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

12. Sofrası kaldırıldığı zaman şöyle derlerdi: "Elhamdülillahi hamden kesîran, tayyiben, mübâreken fîh, Elhamdülillahillezi kefânâ ve âvânâ gayru mekfiyyin velâ mekfûrin velâ müveddain velâ müstağnâ anhü Rabbina." (Mübarek, halis ve pek çok hamd ile Allaha hamd ederiz. Hamd olsun o Allah'a ki, bize kafi geldi. Bizi barındırdı. Rabbimiz hiç bir şeye muhtaç değildir. Nimetine nankörlük edilmez, nimeti terk olunmaz ve onun nimetinden müstağni kalınmaz.)
Ravi: Hz. Ebû Ümâme (r.a.)

13. Rükua vardıklarında belini öyle düz tutarlardı ki, üzerine su dökülse durabilirdi.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

Sayfa: 535

1. Rukua vardıklarında üç defa, "Subhane Rabbiyel azim ve bihamdihi" derlerdi. Secdeye vardığında da üç defa, "Sübhane Rabbiyel âlâ ve bihamdihi" derlerdi.
Ravi: Hz. Ukbe İbni Amir (r.a.)

2. Rükua vardıklarında parmaklarını açar ve secdeye vardıklarında ise parmaklarını kaparlardı.
Ravi: Hz. Vali İbni Hucr (r.a.)

3. Şeytan taşlamaya gittiklerinde yürüyerek gider, yürüyerek gelirlerdi.
Ravi: Hz. İbni Ömer (r.anhüma)

4. Büyük şeytanı taşladığında durmazdı.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

5. Ailelerinden birinin gözü ağrıdığında, gözü iyileşinceye kadar onunla münasebette bulunmazlardı.
Ravi: Hz. Ümmü Seleme (r.anha)

6. Evlendiğinde veya birini evlendirdiğinde hurma saçarlardı.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

7. Duada hayır bir şey istediklerinde avuçlarını yüzlerine karşı tutarlar, bir şeyden sakınmak istediklerinde avuçlarını yere karşı tutarlardı.
Ravi: Hz. Saib İbni Hallad (r.a.)

8. (Bir dereye) bol su geldiğinde "Haydin, Allah'ın suyunu temiz kıldığı şu vadiye çıkalım da o sudan temizlenerek Allah'a hamd edelim."derlerdi.
Ravi: Hz. Yezid İbni el Hadi (r.a.)

9. Secde ettiklerinde, beyazı görülecek şekilde koltuklarını açık tutarlardı.
Ravi: Hz. Câbir (r.a.)

10. Secdede alınları açık bulunurdu.
Ravi: Hz. Salih İbni Hayran (r.a.)

11. Bir şeye sevindiklerinde yüzleri parlayıp ay parçası gibi olurdu.
Ravi: Hz. Kaab İbni Malik (r.a.)

12. Namazdan selam verdiklerinde üç defa: "Subhâne Rabbike Rabbil izzeti ammâ yesifûn ve selâmün alel mürselin velhamdülillahi Rabbil alemin" derlerdi.
Ravi: Hz. Ebû Said (r.a.)

13. Namazdan selam verdiklerinde ancak: "Allahümme entes selamü ve minkes selam Tebarekte ya zel Celali vel ikram" diyecek miktarda otururlardı.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

14. Müezzini işittiklerinde onun dediği gibi derler. "Hayyaalesselati hayyaalel felahe" geldiğinde "La havle vela kuvvete illa billah" derlerdi.
Ravi: Hz. Ebû Rafiğ (r.a.)

15. Müezzini işittiğinde şehadet kelimelerini okur ve "Ben de, Ben de" (şehadet ederim) derlerdi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

16. Gök gürültüsü ve yıldırım sesi duyduklarında, "Ya Rabbi bizi gazabınla öldürme, bizi azabınla karşılama ve bundan önce bizleri affet" şeklinde dua ederlerdi.
Ravi: Hz. İbni Ömer (r.anhüma)

Sayfa: 536

1. Ashabından çirkin bir isim işittiklerinde, onu daha güzel bir isimle değiştirirlerdi.
Ravi: Hz. Urve (r.a.)

2. Bir şey içtiklerinde üç nefeste içerlerdi ve: "Bu daha afiyetli, hazmı daha kolay ve dertten beri olmak için daha uygundur" buyururlardı.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

3. Su içtiklerinde şöyle dua ederlerdi: "Hamd olsun o Allah'a ki, Rahmeti ile bize tatlı ve güzel su içirdi, günahlarımız sebebiyle onu tuzlu ve acı kılmadı."
Ravi: Hz. Ebû Cafer (r.a.)

4. Bir kaptan bir şey içtiklerinde üç defa alırlardı. Her bir nefeste "Bismillah" derlerdi, sonunda da şükrederlerdi.
Ravi: Hz. İbni Mes'ud (r.anhüma)

5. İçtiklerinde arada iki nefes alırlardı.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.a.)

6. Cenazede hazır bulunduklarında, sükutları ve mülahazaları çok olurdu.
Ravi: Hz. Ebû Revvad (r.a.)

7. Cenazede hazır olduklarında, kendilerinde hüzün gözükür ve mülahazada bulunurlardı.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

8. Cenazeyi teşyi ettiklerinde, hüzünleri fazlalaşır, sözleri azalır ve mülahazaları çoğalırdı.
Ravi: Hz. İmran İbni Hüseyin (r.a.)

9. Minbere çıktıklarında selam verirlerdi.
Ravi: Hz. Câbir (r.a.)

10. Sabah namazını kıldıklarında Medine ahalisinin hizmetçileri içi su dolu kovalarla gelirler o da mübarek ellerini içine sokarlardı. (teberrüken)
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

11. Sabah namazını kıldıktan sonra güneş çıkıncaya ( işrake) kadar otururlardı.
Ravi: Hz. Câbir İbni Semure (r.a.)

12. Sabah namazını kıldıktan sonra yüzünü halka döner ve cemaate "İçinizde hastası olan var mı, onu ziyaret edeyim", "hayır" dediklerinde, "İçinizde cenazesi olan var mı, onu teşyi edeyim", "Hayır" dediklerinde, "İçinizde bir rüya gören varsa onu bize anlatsın" buyururlardı.
Ravi: Hz. İbni Ömer (r.anhüma)

13. Sabahın sünnetinden sonra sağ yanı üzerine biraz uzanırdı.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

14. Bir namaza başladımı artık ona devam ederlerdi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

Sayfa: 537

1. Namaz kıldıklarında sağ eliyle başlarını mesh ederler ve şöyle dua ederlerdi: "Bismillahillezi la ilahe gayrihu, errahmanirrahim, Allahümme ezhib annil hemme vel hüzün." (O Allahın adıyla başlarım ki, Ondan başka ilah yoktur. O Rahman ve Rahimdir. Allahım üzüntü ve kederi bizden gider.)
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

2. Beyt-i Şerifi her tavafta, hem Haceri Esvedi hem de Rüknü Yemaniyi istilam ederlerdi.
Ravi: Hz. İbni Ömer (r.anhüma)

3. Yazlığa çıkmak istediklerinde Cuma gecesi çıkmayı severlerdi. Kışlığa girerken de keza Cuma gecesi girerlerdi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

4. Bir yerde gecelediklerinde, gece zaman var ise sağ elini yastık yaparlardı. Sabah namazından önce gecelediklerine başını sağ avucu içersine koyup kolunu dikerlerdi.(Uyumamak için)
Ravi: Hz. Ebû Katade (r.a.)

5. Sabah namazını kıldıklarında, (seferde) hayvanını yedeğe alarak biraz yürürlerdi.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

6. Şiddetli rüzgarda şöyle dua buyururlardı: "Ya Rabbi bunun hayrını ve bunda olanların hayrını ve bununla gönderdiklerinin hayrını Senden isterim. Ya Rabbi, bunun şerrinden, bunda bulunanların şerrinden ve bununla gönderilenlerin şerrinden Sana sığınırım."
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

7. Aksırdığı vakit, "Elhamdülillah" buyururlardı. Kendisine "Yerhamükellah" denildiğinde, O da Yehdîkümullah ve yuslihu bâleküm" derlerdi.
Ravi: Hz. İbni Cafer (r.a.)

8. Aksırdıklarında elini ağızlarına tutarlar, bununla veya mendille sesini indirirlerdi.
Ravi: Hz. Ebû Hüreyre (r.a.)

9. Bir amel yaptıklarında onda sebat ederlerdi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

10. Gaza ettiklerinde: Ya Rabbi Benim kolum ve yardımcım Sensin ve Sana dayanarak mukatele ederim" buyururlardı.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

11. Gazab ettiklerinde yüzleri kızarırdı.
Ravi: Hz. Ümmü Seleme (r.anha)

12. Ayakta iken gazab ederse, otururlardı. Otururken uzanırlardı ve gazabı süratle giderdi.
Ravi: Hz. Ebû Hüreyre (r.a.)

13. Gazab ettiklerinde Hz. Ali (r.a)'dan başka kendisine kimse sokulamazdı.
Ravi: Hz. Ümmü Seleme (r.anha)

14. Hz. Aişe validemiz öfkelendiğinde, onun burnunu oğuştururlar ve ona Ey Ayşecik, şu duayı oku derlerdi: "Allahım, Ey Muhammedin (s.a.v) Rabbi, günahımı bağışla, kalbimin öfkesini gider, beni fitnelerin saptırmalarından beri kıl."
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

15. Öğlenin evvelki dört rik'atını (ilk sünneti) fevt ettiklerinde son iki rik'atten (sünnetten )sonra kılarlardı.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

Sayfa: 538

1. Yemekten sonra şu duayı okurlardı: "Elhamdülillahillezî et'amenâ ve sekânâ ve ce'alenâ müslimin."
Ravi: Hz. Ebû Said (r.a.)

2. Cenazeyi defnettikten sonra kabrin üzerinde durur ve ashaba dönüp: "Kardeşiniz için istiğfar edin ve onun için Allah'dan tesbit taleb edin (tevhidde sabit olsun). Zira şimdi o suale tabi tutulacaktır." buyururlardı.
Ravi: Hz. Osman (r.a.)

3. Yemek bittikten sonra şu duayı ederlerdi: "Allahım Hamd Sana mahsustur. Yedirdin içirdin, doyurdun, suya kandırdın. Nimetine nankörlük edilmeksizin ve nimetin terkedilmeksizin ve Senin nimetinden müstağni kılınmaksızın Hamd ancak Sana mahsustur.
Ravi: Suleym'den birşahıs

4. Hacda "telbiyeyi" bitirdiği zaman, Allah'dan rızasını ve mağfiretini diler ve Rahmeti ile kendisini ateşten koruması için O'na sığınırdı.
Ravi: Hz. Huzeyme İbni Sabit (r.a.)

5. İhvanından birini üç gün görmeyince onu sorardı. Şayet sefere gitmiş ise onun için dua ederdi. Orada ise evine giderdi. Hasta ise ziyaret ederdi.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

6. Bir şeyi üç defa söylerse, bir daha ona dönmezlerdi.
Ravi: Hz. Ebû Hadred (r.a.)

7. Bilal (r.a) "Kadkametisselatü" dediklerinde, namaza tekbir alırlardı.
Ravi: Hz. Abdullah İbni Ebu Evfa (r.a.)

8. Gece uykudan uyanınca ağızlarını misvaklarlardı.
Ravi: Hz. Huzeyfe (r.a.)

9. Gece namaz kılmak için kalktıklarında önce hafif iki rik'at ile namazlarına başlarlardı.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

10. Namaza kalktıklarında, tekbiri ellerini uzatarak alırlardı.
Ravi: Hz. Ebû Huzeyfe (r.a.)

11. Minber üzerinde kalktıklarında, ashab yüzlerini kendisine çevirirlerdi.
Ravi: Hz. Sabit (r.a.)

12. Namazda secdeden sonra kalkarken bir ellerine dayanarak kalkarlardı.
Ravi: Hz. Bali İbni Hucr (r.a.)

13. Namazda secdeden kalkarken bir ellerine dayanarak kalkarlardı. (Son zamanlarında)
Ravi: Hz. Vali İbni Hucr (r.a.)

14. Bir meclisten kalktıklarında, yirmi defa aşikar olarak "İstiğfar" ederlerdi.
Ravi: Hz. Abdullahil Hadrami (r.a.)

15. Kendilerine bir heyet geldiğinde, güzel esvablarını giyerler ve ashabına da böyle yapmalarını söylerlerdi.
Ravi: Hz. Cündüb İbni Mekis (r.a.)

16. Seferden geldiklerinde, evvela mescide gelir iki rikat namaz kılarlar, sonra Fatıma (r.a)'ya uğrarlar ve sonra hanımlarına giderlerdi.
Ravi: Hz. Ebû Sahabe (r.a.)

Sayfa: 539

1. Seferden gelince Ehl-i Beytinin çocukları tarafından karşılanırlardı.
Ravi: Hz. Abdullah İbni Cafer (r.a.)

2. Gece kalkıp Kur'an okuduklarında, bazen engin, bazen sesli okurlardı.
Ravi: Hz. Ebû Hüreyre (r.a.)

3. Kur'an okuduklarında: "Allah ölüleri diriltmeye kadir değil midir?" ayetine geldiklerinde "Evet, kadirdir" derlerdi. "Allah her şeyin en Hakimi değil mi?" ayetini okuyunca da "Evet en Hakimidir" derlerdi.
Ravi: Hz. Ebû Hüreyre (r.a.)

4. "Sebbihisme Rabbikel a'lâ" suresini okuduklarında, "Sübhâne Rabbiyel a'lâ" derlerdi.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

5. Kendisine yemek gelince, "Bismillah" derler yemeği yerlerdi. Sonra da bitince şu duayı okurlardı: "Allahım muhakkak ki Sen, yedirdin, içirdin, zengin kıldın, mal verdin, hidayet ettin ve seçtin, (mümtaz kıldın) Allahım verdiğin nimetten Sana hamd olsun"
Ravi: Hz. Sahabeden biri

6. Gaza, umre veya hacdan geldiklerinde, yüksek bir yerde üç defa tekbir alırlar ve sonra, "Lâ ilâhe illallahu vahdehû lâ şerike leh, lehül mülkü ve lehül hamdü ve hüve alâ külli şey'in kadîr" derler ve şu mealdeki duayı okurlardı. "Biz vazifeden dönüyoruz, Allah'a tövbe ediyoruz. Rabbımıza ibadet edip secde ediyor ve ona hamd ediyoruz. Allah vaadinde sadıktır. Kuluna yardım edip fırkaları hezimete uğratmıştır."
Ravi: Hz. İbni Ömer (r.anhüma)

7. Taze hurma bulunduğunda ancak taze hurma ile iftar ederlerdi. Taze hurma bulunmadığında ise hurma ile iftar ederlerdi.
Ravi: Hz. Câbir (r.a.)

8. Bayram namazına başka yoldan gider, başka yollardan gelirlerdi.
Ravi: Hz. Câbir (r.a.)

9. Seferde değilse Ramazanın son on gününde itikafa girerlerdi. Seferde iseler, gelecek yılın son iki on gününü itikafta geçirirlerdi.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

10. Namazların tek rek'atlarında yere ilişmeden kalkarlardı.
Ravi: Hz. Malik ibni Huveylis (r.a.)

11. Oruçlu olduklarında birine emrederlerdi, yüksek bir yerden güneşin battığını haber versinler diye, "Güneş battı" deyince de iftar ederlerdi.
Ravi: Hz. Ebud derda (r.a.)

12. Rükua veya secdeye vardıklarında şöyle derlerdi: "Subhâneke ve bi hamdike estağfiruke ve etûbu ileyke."
Ravi: Hz. İbni Mes'ud (r.anhüma)

13. Zilhiccenin yedisi geldi mi, insanlara hutbe irad ederler ve hac usulünü (usulü haccı) onlara tarif ederlerdi.
Ravi: Hz. İbni Ömer (r.anhüma)

Sayfa: 540

1. Namaz için "iftitah tekbiri" aldığında parmaklarını açık tutarlardı.
Ravi: Hz. Ebû Hüreyre (r.a.)

2. Bir şeye canları sıkıldığında şöyle derlerdi: "Ya hayyu ya kayyum, bi Rahmetike estağîsu." (Ey hay ve kayyum olan Allah, Rahmetinden istimdad ederim.)
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

3. Bir şeyden hoşlanmadıkları zaman bu, simalarında görülürdü.
Ravi: Hz. Enes ra

4. Gömlek giymeye sağ taraftan başlarlardı.
Ravi: Hz. Ebû Hüreyre (r.a.)

5. Ashabından bir kimse ile karşılaştığında o kalkınca kendileri de kalkardı. Ve o şahıs gidinceye kadar kendileri ayrılmazlardı. Ashabından biri ile karşılaştığında elini eline alır, o şahıs bırakmadıkça kendileri elini bırakmazlardı. Ashabından biri ile karşılaştığında kulağına bir şey söylemek isterse ona yaklaşır, o kişi ayrılmadıkça kendileri ondan ayrılmazlardı.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

6. Ashabından birine tesadüf edince onu okşar ve dua ederdi.
Ravi: Hz. Huzeyfe (r.a.)

7. Ashabından birine rastlayınca önce selam verir, sonra musafaha ederdi.
Ravi: Hz. Cündüb (r.a.)

8. Bir kimsenin ismini çıkaramazsa ona "Ey Abdullah oğlu" diye hitab ederlerdi.
Ravi: Hz. Cariye el Ensari (r.a.)

9. Bir korku ayeti geldiğinde Allah'a sığınır, bir rahmet ayeti geçince de rahmet isterlerdi. Allah'ı tenzih eden bir ayet geçtiğinde de O'nu tesbih ederlerdi.
Ravi: Hz Huzeyfe (r.a.)

10. Cehennemin zikredildiği ayet geçince: "Yazık Cehennem ehline" der ve Cehennemden Allah'a sığınırdı.
Ravi: Hz. Ebû Leyla (r.a.)

11. Kabristana gidince şöyle selam verirlerdi: "Esselamü aleyküm ehled diyâr. Minel mü'minîne vel mü'minât vessâlihîne vessalihât ve innâ inşâallahü bikum lâhikûn."
Ravi: Hz. Ebû Hüreyre (r.a.)

12. Ehli Beytinden biri hastalanınca ona "kul eûzü"leri okur ve nefes ederdi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

13. Yolda yürürken sağa sola bakmazdı.
Ravi: Hz. Câbir (r.a.)

14. Yolda giderken ashabını önden yollardı ve "Arkayı melaikeye bırakın" derdi.
Ravi: Hz. Câbir (r.a.)

Sayfa: 541

1. Yürüdüğü zaman vakarlı fakat hızlı giderdi. Yanındakiler ona yetişemezdi.
Ravi: Hz Yezid İbni Mirsad (r.a.)

2. Yürürken kuvvetli adımlarla yürürdü.
Ravi: Hz. Ebû Atabe (r.a.)

3. Yürürken konuşmazlardı.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

4. Ya hastalık veya bir sebeble gece teheccüd kılamayınca, gündüz on iki rek'at namaz kılarlardı.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

5. Uykuya yatınca sağ elini yanağı altına koyar ve: "Allahümme gınî azâbeke yevme teb'asu ibâdeke" (Allahım kıyamet günü kullarını dirilttiğinde beni azabından koru) buyururlardı.
Ravi: Hz. Huzeyfe (r.a.)

6. Uykusunda nefesi yükselirdi.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

7. Bir konağa konduğunda, öğleni kılmadan oradan geçmezdi.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

8. Bir yere konduğunda veya seferden geldiğinde, iki rek'at kılmadan oturmazlardı.
Ravi: Hz. Fudale (r.a.)

9. Kendisine vahiy geldiğinde, hava soğuk da olsa, alnından inci tanesi gibi terler dökülürdü.
Ravi: Hz. İbni Sabit (r.a.)

10. Vahiy nazil olduğunda, başına ağrı geldiği ve bundan dolayı (başına) kına vurdukları olmuştur.
Ravi: Hz. Ebû Hüreyre (r.a.)

11. Bir kaygı veya üzüntü gelince: "Ya Hayyu ya Kayyum, bi Rahmetike estağîsu" derlerdi.
Ravi: Hz. İbni Mes'ud (r.anhüma)

12. Bir konağa indiğinde, iki rek'at kılmayınca ayrılmazlardı.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

13. Aynada yüzlerine nazar ettiklerinde şöyle dua ederlerdi: "Elhamdülillahillezi sevvâ halkî fe addelehu, ve kerrame sûrete vechî fe hassenehâ ve ce'alenî minel müslimîn." (O Allah'a hamd ederim ki, bedenimi güzel ve mutedil yarattı. Yüzümün görünüşünü mükerrem ve güzel kıldı ve Beni mü'minlerden kıldı)
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

14. Aynada yüzlerine nazar ettiklerinde şöyle derlerdi: "Hamd olsun o Allaha ki Benim siretimi ve suretimi güzel yarattı. Benden başkasında çirkinlik veren şeyi Bende güzel kıldı." Sürme çektiklerinde de her bir gözüne iki defa çekerlerdi. Ücüncüyü de hem ona, hem one çekerlerdi. Ayakkabısını giydiğinde sağdan, çıkardığında soldan başlarlardı. Mescide sağ ayağı ile girerlerdi. (Sol ile çıkılır) Alıp vermede her şeyde sağla başlamayı severlerdi.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

15. Beyti Şerife baktıklarında şöyle dua ederlerdi: Allahümme zid Beytike hâzâ teşrîfen ve ta'zîmen ve tekrîmen ve birren ve mehâbeten." (Allahım Senin bu Beytinin şerefini artır. Ona tazimi, tekrimi, iyilik ve mehabeti ziyade eyle)
Ravi: Hz. Huzeyfe (r.a.)

16. Yeni aya baktıklarında şöyle dua ederlerdi: "Allahım bu hilali mübarek ve iyilik ayı kıl. Ey hilal, seni yaratan ve güzelleştiren Allah'a iman ettim. Ne yücedir o Allah ki, yaratanların en güzelidir."
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

Sayfa: 542

1. Fırtına şiddetlendiğinde, rüzgara karşı dururlar ve iki dizleri üzerine kalkıp ellerini uzatarak şöyle dua ederlerdi: "Yarabbi, bu rüzgarın hayrını ve onunla gönderilenin iyiliğini Senden isterim. Onun şerrinden ve onunla gönderilenin zararından Sana sığınırım. Allahım onu bir Rahmet kıl ve azab vesilesi eyleme. Ya Rabbi onu rahatlık vesilesi kıl ve onu faydasız kılma."
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

2. Ailesi ile temasta bulunduklarında, elleriyle teyemmüm ederlerdi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

3. Bir adamı yüzü koyun ve örtüsüz yatarken görürlerse, ayakları ile dürterler ve: "Bu Allahın en sevmediği bir yatış şekli" derlerdi.
Ravi: Hz. Şerid İbni Suveyd (r.a.)

4. Bir kimse ile vedalaşırken o adam elini bırakmadan bırakmaz ve "dinini, emanetini ve amellerin sonuçlarını Allaha emanet ederim" derdi.
Ravi: Hz. İbni Ömer (r.anhüma)

5. Cenaze kabre konduğunda şöyle derlerdi: "Bismillah ve billah ve fisebilillah ve alâ milleti Resûlillah."
Ravi: Hz. İbni Ömer (r.a.)

6. Çocuklara ve ailelerine halkın en merhametlisi idi.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

7. Yeminleri çok kere "Hayır, kalblere tasarruf eden hakkı için" şeklinde olurdu.
Ravi: Hz. İbni Ömer (r.anhüma)

8. En çok yaptıkları duaları şöyle idi: "Ya mukallibel kulûb, sebbit kalbî alâ dînike.": (Ey kalbleri çeviren Rabbım, kalbimi dinine sabit kıl) Bu husus sorulduğunda şöyle demişlerdi: "Hiç bir kimse yoktur ki, kalbi Allahın parmaklarından iki parmak arasında olmasın. Allah kimi dilerse onu doğrultur, kimi de dilerse onu kaydırır.
Ravi: Hz. Ümmü Seleme (r.anha)

9. Arefe gününde ekser duası şöyle idi: "Lâ ilâhe illallahu vahdehu lâ şerîkeleh, lehül mülkü ve lehülhamdü, biyedihil hayr ve hüve alâ külli şey'in kadîr."
Ravi: Hz. İbni Ömer (r.anhüma)

10. Ekseri orucu Pazartesi ve Perşembe idi. Bu husus kendisinden sorulduğunda şöyle buyururlardı: "Ameller Pazartesi ve Perşembe günleri sunulur. Her müslüman mağfiret olunur. Ancak birbirlerini terkeden kişiler müstesna. Allah teala "onları geri bırakın" buyurur.
Ravi: Hz. Ebû Hüreyre (r.a.)

11. Orucunun ekserisi Cumartesi ve pazar günleri idi ve şöyle derdi: Bu günler müşriklerin bayram günüdür. Onlara muhalif hareket etmeyi severim.
Ravi: Hz. Ümmü Seleme (r.anha)

Sayfa: 543

1. En çok okuduğu dua: "Rabbenâ âtinâ fiddünya haseneten ve fil ahireti haseneten ve ginâ azâbennâr" idi.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

2. Odasının kapısını tırnakla vururlardı.(Parmak ucuyla)
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

3. Mührü şerifi gümüşten ve taşı da Habeş akikindendi.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

4. Yüzüğü gümüştendi ve taş yeri de yine gümüştendi.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

5. Gözleri uyur, kalbi uyumazdı.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

6. Ahlakı Kur'an idi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

7. Sancağı siyah, bayrağı beyaz idi.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

8. Ekseriyetle Cuma günü gusl ederlerdi. Bazen de terk ettikleri olurdu.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

9. Bazen yarım baş ağrıları tutar ve bir iki gün mescide çıkamazlardı.
Ravi: Hz. Büreyde (r.a.)

10. Oynamadan ve karıştırmaksızın namazda sakallarını tuttukları olurdu.
Ravi: Hz. İbni Ömer (r.anhüma)

11. Ailesine çok merhametli idiler.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

12. Çok merhametli idiler. Ona birisi geldiğinde eğer yanında bir şey var ise verirler, olmazsa vaad ederler ve vaadini de yerine getirirler idi.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

13. Vuruşu şiddetli idi. (Hiç bir güreşte sırtı yere gelmemişti eskiden)
Ravi: Hz. Muhammed İbni Ali (r.a.)

14. Sükutları uzun, gülmeleri kısa idi.
Ravi: Hz. Câbir (r.a.)

15. Döşekleri, insanın kabirde altına konan şeye yakın bir şeydi (çok hafifti) ve mescid baş taraflarında kalırdı.
Ravi: Hz. Ümmü Seleme (r.anha)

16. Döşekleri kıl kilim (palası) idi. (Bunu da kullanmadıkları vaki idi)
Ravi: Hz. Hafsa (r.anha)

17. Atına "Mürteciz" derlerdi. Devesine "Kusva", katırına, "Düldül" merkebine de "Ufeyr" derlerdi. Zırhına "Zâtül füdul" ve kılıcına da "Zülfikar" denilirdi.
Ravi: Hz. Ali (r.a.)

18. Muaşeretinde hafif yollu latifeci idiler.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

19. Kıraatını uzatırlardı, (med yapar) fakat terci (titretme) yapmazlardı.
Ravi: Hz. Ebû Bekir (r.a.)

Sayfa: 544

1. Gömlekleri topuktan yukarı, yenleri de parmakları ile beraberdi. (seferi gömleği)
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

2. Gömleğin yeni bileğine kadardı. (hazeri gömleği)
Ravi: Hz. Emre binti Yezid (r.a.)

3. Ekseriyetle Hz. Fatma (r.a)'yı başının tepesinden öperdi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

4. Yemen kumaşından bir elbisesi vardı. Cuma ve bayramlarda onu giyerdi.
Ravi: Hz. Câbir (r.a.)

5. Evlerinde bir karavana vardı ki dört halkası vardı.
Ravi: Hz. Abdullah ibni Buşr (r.a.)

6. Kargı taşırlardı (icabında atıp da vurmak için) Namaz kılınca bunu önüne dikerlerdi.
Ravi: Hz. İsmet İbni Malik (r.a.)

7. Bir merkebi vardı, ismi "Ufeyr" idi.
Ravi: Hz. Ali (r.a.)

8. Abdestten sonra kullandıkları bir havlusu vardı.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

9. Bir kutusu vardı, ondan koku sürünürlerdi.
Ravi: Hz. Enes ra

10. Efendimiz (s.a.v)'in bir kılıcı vardı. Kabzası ve kınının ucu gümüş işlemeli idi. Ayrıca gümüşten halkaları vardı, ismine "Zülfikar" denilirdi. Ok ve yayı vardı, ismine "Zessedat" denirdi. Ok mahfazası vardı, ismine "Zelcuma" denirdi. Bakır işlemeli bir zırhı vardı, ona "Zatül fudul" denirdi. Kargısı vardı, "Enneb'âü" denirdi. Kalkanı vardı, "Zagan" denirdi. Al bir atı vardı, adına "Mürtecis" denirdi. Yağız bir atı vardı, ona "Sekıb" denirdi. Bir eğeri vardı, ona "raac" adı verilirdi. Boz bir katırı vardı, ona "Düldül" denirdi. Bir devesi vardı, "Kusva" denilirdi. Bir merkebi vardı, ona "Yafur" denirdi. bir yaygısı vardı, "kez" denilirdi. Bir harbisi vardı ona "Nemr" denirdi. Bir ibriği vardı, ona "Sadr" adı verilirdi. Bir aynası vardı, ona "Midelle" adı verilirdi. Bir makası vardı, ona "Câmi' " denilirdi. Beyaz bir çubuğu vardı, ona da "Memşûk" denilirdi.
Ravi: Hz İbni Abbas (r.a.)

11. Bir atı vardı "Zarib" derlerdi. Diğer bir atına da "Lizaz" derlerdi.
Ravi: Hz. Sehl İbni Saad (r.a.)

12. Bir atı vardı ki, ona "Lahîf" derlerdi.
Ravi: Hz. Sehl İbni Saad (r.a.)

13. Cam bardakları vardı. Ondan içerlerdi.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

14. Ağaçtan bir kabı vardı. Gece icab edince onu kullanırlardı.
Ravi: Hz. Emime binti Rakika (r.a.)

15. "Ğarrâ" denilen bir kabı vardı ki, onu dört kişi taşırdı.
Ravi: Hz. Abdullah İbni Busr (r.a.)

16. Sürmedanlığı vardı. Her gece ondan üç birine, üç diğer gözüne sürme kullanırlardı.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

Sayfa: 545

1. Ferace gibi bir şeyi vardı ki, evde, ailesi ile otururken giyerdi. Vers ile boyalı olanını giyince su serperdi.(Ya kokulu su veya serinlik için sudur.)
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

2. İki müezzinleri vardı. Biri Bilal (r.a) diğeri âmâ olan İbni Ümmü Mektum (r.a) idi.
Ravi: Hz. İbni Ömer (r.anhüma)

3. Nalınının tasması iki bölüktü.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

4. İnsanların en güleç yüzlüsü ve hoş canlısı idiler.
Ravi: Hz. Ebû Ümâme (r.a.)

5. Efendimiz (s.a.v), halkın en latifecisi idi. (Karşılarındakini sıkmazlardı)
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

6. Hadimine, "Senin bir ihtiyacın var mı?" diye sorardı.
Ravi: Hadimlerinden biri

7. Devesinin ismi "Azbâ" katırının ismi "Şehbâ", merkebinin ismi "Ya'fûr", Cariyesinin isme "Hadıra" idi
Ravi: Hz. Cafer İbni Muhammed (r.a.)

8. Gece üzerinde uyudukları yastıklarının yüzü meşin, içi lifti.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

9. Zan ile iş yapmaz, bir kimsenin diğer bir kimse aleyhine lafını kabul etmezdi.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

10. Bayramlarda ezan okutturmazdı.
Ravi: Hz. Câbir (r.a.)

11. Meleklerin gelişi ve Cebrail (a.s) ile konuşması sebebiyle, sarımsak, soğan ve pırasa yemezlerdi.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

12. Çekirge, böbrek ve keler yemezlerdi. Fakat yasak etmemişlerdi.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

13. Dayanarak yemezdi. Arkasından iki şahsı bile yürütmezdi.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

14. (Hayberde) yahudi kadınının zehirli koyun yemeği hadisesinden sonra gelen hediyeden yemezlerdi. Ta ki emirleri üzerine hediyeyi getiren yiyinceye kadar.
Ravi: Hz. Ammar (r.a.)

15. Bir şeyi fenaya yormazdı, iyiye yorardı.
Ravi: Hz. Büreyde (r.a.)

16. Gece uyanınca ağzını mutlaka misvaklardı.
Ravi: Hz. İbni Ömer (r.anhüma)

17. Gusl'den sonra abdest almazlardı.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

18. Çamura basınca (bulaşınca) yine abdest almazlardı.
Ravi: Hz. Ebû Ümâme (r.a.)

19. Ramazan bayramına ancak iki kişinin şehadetinden sonra cevaz verirlerdi.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

20. Konuşmalarında tebessüm ederlerdi.
Ravi: Hz. Ebud Derda (r.a.)

Sayfa: 546

1. Ramazan bayramında yemek yer çıkardı. Kurban bayramında ise kurban kesince yerdi.
Ravi: Hz. Büreyde (r.a.)

2. Yarına bir iş veya şey bırakmazlardı.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

3. Öğlenin farzından evvel dört rek'at, sabahın farzından evvel iki rek'at kılmayı bırakmazlardı.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

4. Teheccüde kalkmayı hiç bırakmazlardı. Hastalık veya halsizlik hallerinde oturarak kılarlardı.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

5. Sabah namazının sünnetini, seferde de, hazarda da, sağlıkta da, hastalıkta da bırakmazlardı.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

6. "Eyyamül Bîyz" (ayın ortasında 13.14.15'inci günler tutulan üç günlük oruç) orucunu ne hazerde, ne de seferde bırakmazlardı.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

7. İnsanlar kendisinden men edilmez ve bunun içinde dövülmezlerdi.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

8. Gerek gece, gerek gündüz uykudan uyanınca misvak kullanırlardı.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

9. Söylediğini ekseriya üç defa söylerler ve bir daha kendisine sorulmazdı.
Ravi: Hz. Zeyyad İbni Saad (r.a.)

10. Güzel kokuyu red etmezlerdi.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

11. Farz namazdan sonra sünneti, farzı kıldığı yerde kılmazlardı.
Ravi: Hz. İbni Ömer (r.anhüma)

12. Kendisinden bir şey istenince ya verir veya susarlardı.(yok demezlerdi)
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

13. Sadece Hacer-i Esved ve Rüknü Yemani'yi istilam ederlerdi.
Ravi: Hz. İbni Ömer (r.anhüma)

14. Biatte kadınların elini almazlardı.
Ravi: Hz. İbni Amr (r.a.)

15. Bir yudum su ile de olsa orucunu bozmadan akşam namazı kılmazlardı.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

16. Bayram namazından evvel namaz kılmazlardı. Evine döndüklerinde iki rek'at kılarlardı.
Ravi: Hz. Ebû Enes (r.a.)

17. Cumadan ve akşamdan sonraki iki rek'atı ekseriya evde kılarlardı.
Ravi: Hz. İbni Ömer (r.anhüma)

18. Bedeninde bir yara veya diken batmış bir yer olursa, üzerine kına korlardı.
Ravi: Hz. Selma (r.a.)

Sayfa: 547

1. Gülmesi tebessümü geçmezdi.
Ravi: Hz. Câbir İbni Semure (r.a.)

2. Sefer dönüşünde eve gece gelmezdi.
Ravi: Hz. Enes(r.a.)

3. Cuma günü (hutbede) mev'izayı uzatmazlardı.
Ravi: Hz. Câbir İbni Semure (r.a.)

4. Hastayı ancak üç gün sonra ziyaret ederlerdi.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

5. Kendisine "Bismillahirrahmanirrahim" nazil olduktan sonra sure başını ondan anlarlardı.
Ravi: Hz. İbni Abbas ra

6. Ramazan bayramında evde, bazen yedi hurma yedikten sonra camiye giderlerdi.
Ravi: Hz. Câbir İbni Semure (r.a.)

7. Seferde ve hazerde şu beş şeyi yanında ayırmazdı. Ayna, sürmedanlık, tarak, misvak ve sakal tarağı.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

8. Kur'anın tamamını üç günden az müddet içinde okumazlardı.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

9. Karanlık bir evde, kandille aydınlanıncaya kadar, oturmazlardı.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

10. Bir meclisten kalkınca mutlaka şu duayı okurlardı: "Sübhaneke Allahümme Rabbî ve bi hamdike, lâ ilâhe illâ ente, estağfirüke ve etûbü ileyke" Ve şöyle buyururlardı: Her kim bulunduğu meclisten kalktığında bunları okursa o meclisteki hataları bağışlanır.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

11. Hemen hemen ev halkından bayram namazına çıkmayan bırakmazlardı.
Ravi: Hz. Câbir (r.a.)

12. Hemen hemen hiç "Hayır" demezlerdi. Bir şey istenildiğinde onu yapmak isterlerse "Evet" derlerdi. Yapmak istemezlerse susarlardı.
Ravi: Hz. Muhammed İbni Hanefi (r.a.)

13. Hemen hemen kendisinden istenileni yaparlardı.
Ravi: Hz. Talha (r.a.)

14. Abdest alma ve sadaka verme işlerini kimseye bırakmazlar, bizzat kendileri yaparlardı.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

15. Namaz kılanlar arasında onların en çok namaz kılanı ve zikredenler arasında da onların en çok zikredeni idiler.
Ravi: Hz. İbni Mes'ud (r.anhüma)

16. Yürüdüğü vakit geri dönmezlerdi. Eteği bir dala takılınca kendileri dönmez, arkadaşları kurtarırlardı.
Ravi: Hz. Câbir (r.a.)

17. Akşam namazından kendilerini ne yemek ve ne de başka bir şey meşgul etmezdi. (Akşamı bir an evvle kılarlardı.)
Ravi: Hz. Câbir (r.a.)

Sayfa: 548

1. Kendisinden istenileni vermesine hiç bir şey engel olamazdı.
Ravi: Hz. Ebû Useyd Es-sa'idi (r.a.)

2. Misvak kullanmadan uyumazlardı.
Ravi: Hz. Ebû Hüreyre (r.a.)

3. Uyudukları zaman misvak baş ucunda bulunurdu. Ve uyandıkları zaman da ilk önce misvak kullanırlardı.
Ravi: Hz. İbni Ömer (r.anhüma)

4. "Secde" suresini ve "Tebarekellezî biyedihil mülk" suresini okumadan uyumazlardı.
Ravi: Hz. Câbir (r.a.)

5. "Beni İsrail" ve "Zümer" surelerini okuduktan sonra uyurlardı.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

6. Gülmekte ileri gitmezlerdi.
Ravi: Hz. Câbir İbni Semure (r.a.)

7. Bir menzilden ayrılınca iki rek'at namaz kılarlardı.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

8. Bir şeyi yerken, içerken üflemez ve kabın içinde nefes almazlardı.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

9. Kimseyi hoşuna gitmiyen şeyle yüzlemezlerdi. (Azarlamazlardı)
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

10. Bir kimseyi vali olarak gönderecekleri zaman onun imamesini kendileri sarar ve ucunu da sağ kulağı arkasından sarkıtırlardı.
Ravi: Hz. Ebû Ümâme (r.a.)

11. Mü'minlerin zayıflarına gidip onları yoklar, hastalarını ziyaret eder, onların cenazelerinde hazır bulunurlardı.
Ravi: Hz. Sehi İbni Hanif (r.a.)

12. Getirilen hurma kurtlu ise, kurdunu ayıklardı.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

13. Yeni doğan çocuklar getirildiğinde, onlar için hayır ve bereket ister ve ağızlarına hurma koyar ve onlar için dua ederlerdi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

14. Yaş hurmayı sağ tarafına, kavun karpuzu sol tarafına kor, yaş hurma ile kavun karpuzu beraber yerlerdi. Meyvaların kendisine en sevimli olanı bunlardı.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

15. Cebrail (a.s)'dan ayetleri beşer beşer telakki ederlerdi.
Ravi: Hz. Ömer (r.a.)

16. Misk'i alıp onu sakalına ve başına sürerlerdi.
Ravi: Hz. Seleme İbni El Ekva (r.a.)

17. Sakalını boyundan ve yanlarından düzeltirlerdi.
Ravi: Hz. İbni Amr (r.a.)

18. Kavun karpuzu yaş hurma ile yerlerdi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

19. Yaş hurmayı yer, çekirdeğini tabağa korlardı.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

Sayfa: 549

1. Taze hurma ve kavunu çok yerlerdi ve "Bunlar güzel meyvalar" derlerdi.
Ravi: Hz. Câbir (r.a.)

2. Üzümü salkımından tutarak yerdi.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

3. Hediyeyi yer, sadakayı yemezdi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

4. Hıyarı yaş hurma ile yerlerdi.
Ravi: Hz. Abdullah İbni Cafer (r.a.)

5. Üç parmakla yerler ve onları yıkamadan önce yalarlardı.
Ravi: Hz. Kaab İbni Malik ra.

6. Kavun karpuzu yaş hurma ile yer, bunun sıcaklığı diğerinin soğukluğunu, şunun soğukluğu da diğerinin sıcaklığını kırar derlerdi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

7. Üç parmakla yer, dördüncüsünü yardımcı olarak kullanırlardı.
Ravi: Hz. Amir İbni Rabia (r.a.)

8. Ateş dokunan şeyden yer, sonra abdest yenilemeden namaz kılardı.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

9. Evlenmeyi emreder ve bekarlığı şiddetle red ederlerdi.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

10. Ailelerine, uyuyacakları zaman "otuz üç kere Subhanallah, otuz üç kere Elhamdülillah otuz üç kere de Allahuekber" demelerini tavsiye ederlerdi.
Ravi: Hz. İbni Münde (r.a.)

11. İnsanlar arasında bağlılık için hediye ile emrederlerdi.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

12. Küsuf (güneş tutulması) namazından önce köle azad etmeyi (ve sadaka vermeyi) emrederledi.
Ravi: Hz Enes (r.a.)

13. Nazara karşı okumayı emrederdi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

14. Sadakayı fıtrı bayram namazından evvel vermeyi emrederlerdi.
Ravi: Hz. İbni Ömer (r.anhüma)

15. Her iki bayramda, kızlarına ve hanımlarına bayram namazına çıkmalarını emrederlerdi.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

16. Yabancılara ayrılık olsun diye "saçları" boyamayı emrederlerdi.
Ravi: Hz. Atabe ibni Abd (r.a.)

17. İnsanın bedeninden ayrılan şu yedi cüz'ün gömülmesini emrederlerdi. Saç, tırnak, kan, adet kanı, diş, pıhtı, çocuk doğduğunda atılması gereken maddeler.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

18. Müslüman olana sünnet olmayı emrederlerdi, seksen yaşında olsa bile.
Ravi: Hz. Katade (r.a.)

Sayfa: 550

1. Adet halindeki zevcelerine gömlek üzerinden mübaşerette bulunurlardı.
Ravi: Hz. Meymune (r.anha)

2. Oruçlarını evvela içecek şeyle bozarlardı ve onu bir nefeste içmeyip iki veya üç nefeste içerlerdi.
Ravi: Hz. Ümmü Seleme (r.anha)

3. İftarda hurmadan başlardı.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

4. Şehir dışına, su başlarına çıktıkları olurdu. (tenezzüh gibi)
Ravi: Hz. Âişe r,a

5. Havuzlara adam gönderir su getirtir ondan içer ve müslümanların ellerinin değdiği işde teberrük addederlerdi.
Ravi: Hz. İbni Ömer ra

6. Arka arkaya aç yattıkları geceler vaki idi. Kendi ve ailesi efradının akşam yiyecek bir şey bulamadıkları olurdu. Ekmeklerinin çoğu arpa ekmeği idi.
Ravi: Hz. . İbni Abbas ra.

7. Beni Nadr hurmalarını satar ve lakin aile efradı için bir senelik hurma alıkorlardı.
Ravi: Hz. Ömer (r.a.)

8. İpek giyenleri takip eder ve çıkarttırırdı.
Ravi: Hz. Ebû Hureyre ra

9. Hanımlarının evlerinde güzel koku arar ve sürünürdü.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

10. Menzilini (defi hacet yerini) temiz seçtiği gibi idrarda da dikkatliydiler.
Ravi: Hz. Ebû Hüreyre (r.a.)

11. Pazartesi, Perşembe oruçlarını takip ederlerdi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

12. Yüzüğünü sağ eline takarlardı.
Ravi: Hz. Abdullah İbni Cafer (r.a.)

13. Yüzüğünü sol eline taktıkları da olurdu.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

14. Yüzüğünü sağ eline takarlardı. Sonra sol eline taktıkları da vaki idi.
Ravi: Hz. İbni Ömer (r.anhüma)

15. Gümüşten yüzük takarlardı.
Ravi: Hz. Abdullah İbni Cafer (r.a.)

16. Seferlerde geri kalan zuafayı yedeğine alır, kayırırdı. Ve onlara dua ederlerdi.
Ravi: Hz. Cafer (r.a.)

17. Belanın zorlamasından, şekavete düşmekten, sui kazaya uğramaktan, düşmanların şerlerinden Allah'a sığınırdı.
Ravi: Hz. Ebû Hüreyre (r.a.)

Sayfa: 551

1. Beş şeyden Allah'a sığınırdı: Korkaklıktan, cimrilikten, kötü yaşayıştan, kalb fitnesinden ve kabir azabından.
Ravi: Hz. İbni Ömer (r.anhüma)

2. Muavizeteyn sureleri nazil oluncaya kadar, cinlerden ve insan nazarından bazı dualarla Allah'a sığınırdı. (Euzubillah derlerdi.) Bu iki sure gelince onları okudu ve başkasını bıraktı.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

3. Ansızın ölmekten Allah'a sığınırlardı. Ölmezden önce hastalanmaktan hoşlanırlardı.
Ravi: Hz. Ebû Ümâme (r.a.)

4. Bir şeyi iyiye yorar, uğursuz saymaz ve güzel ismi severdi.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

5. Şiiri sevmezlerdi. Ancak, "Ummadığın yerden sana haberler gelir" şeklindeki beyti söylerlerdi.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

6. "İnsanı ihtiyarlık ve müslümanlık fena şeylerden korur." Mealindeki şiiri söylerlerdi.
Ravi: Hz. Hasan (r.a.)

7. Her ay ot tutunur ve her on beş günde bir tırnaklarını keserlerdi.
Ravi: Hz. İbni Ömer ra.

8. Her namaz için abdest alırlardı.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

9. Ateş dokunmuş sudan abdest alırlardı.
Ravi: Hz. Ümmü Seleme (r.anha)

10. Abdest aldıktan sonra (hanımlarını) öper, öylece namaz kılar, abdest yenilemezlerdi.
Ravi: Hz Aişe (r.a.)

11. Abdest aldıklarında azalarını birer defa, ikişer defa, üçer defa yıkarlardı.
Ravi: Hz. Muaz (r.a.)

12. Temiz toprak ile teyemmüm yapar, ellerini ve yüzünü birer defa mesh ederdi.
Ravi: Hz. Muaz (r.a.)

13. Ramazanın son on günü ve gecesinde her zamandan fazla ibadete gayret ederlerdi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

14. Yemek, içmek, abdest, giyinmek, almak ve vermek için sağ elini kullanırdı. Bunlardan başkası için de sol elini kullanırlardı.
Ravi: Hz. Hafsa (r.anha)

15. Yüzüğünün taş tarafını içeri avucuna çevririrdi. (Süs olmasın diye)
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

16. Hz.Abbas (r.a)'a evladın babaya yaptığı tazimi gösterirdi.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

Sayfa: 552

1. Yerde dizlerini dikip ellerini önde bağlayarak otururlardı.
Ravi: Hz. İlyas İbni Salebe (r.a.)

2. Yerde oturur, yerde yer, koyununu kendi sağar, bir köle arpa ekmeğine çağırsa icabet ederdi.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

3. Minbere çıktığında müezzin (ezanı) birinceye kadar otururlardı. Sonra kalkıp hutbe okur, sonra hiç bir şey söylemeksizin otururlar, sonra kalkıp ikinci hutbeyi okurlardı.
Ravi: Hz. İbni Ömer (r.anhüma)

4. Seferde öğlenle ikindiyi, akşamla yatsıyı cem ettiği vaki idi.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

5. Kavun karpuzla yaş hurmayı birleştirirlerdi.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

6. Namazda, muhacir ve ensarın, namazın erkanını almaları için kendilerine yakın durmalarından hoşlanırlardı.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

7. Kabağı severlerdi.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

8. Temizliğinde, ayakkabı giymesinde, taranmasında ve her umurunda muktedir olduğu nisbette sağdan başlamayı severlerdi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

9. Gazaya perşembe günü çıkmayı severlerdi.
Ravi: Hz. Kaab İbni Malik (r.a.)

10. Üç hurma ile veya ateş dokunmamış bir şeyle iftar etmeyi severlerdi.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

11. Tatlı ve balı severlerdi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

12. Hurma salkımını severlerdi ve daima ondan bir şey elinde bulunurdu.
Ravi: Hz. Ebû Said (r.a.)

13. Meyvalardan kavun ve üzümü severlerdi.
Ravi: Hz. Muaviye ibni Yezid (r.a.)

14. Kaymakla kuru hurmayı severlerdi.
Ravi: Hz. İbni Bişr (r.a.)

15. Hıyarı severlerdi.
Ravi: Hz. Rubey ibni Muaviye (r.a.)

16. "Sebbihısme" suresini severlerdi.
Ravi: Hz. Ali (r.a.)

17. Hacamat olurlardı.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

18. Başlarından ve kürek aralarından kan aldırır ve "Kim böyle yaparsa herhangi bir şeyle tedavi görmemesinden ona bir şey zarar vermez buyururlardı.
Ravi: Hz. Ebû Kebşe (r.a.)

Sayfa: 553

1. Başından hacamat ettirirler ve ona "Cankurtaran" derlerdi.
Ravi: Hz. İbni Ömer (r.anhüma)

2. Boyundan ve kürek kemiği civarından hacamat olurdu. Ayın on yedi, on dokuz ve yirmi birinci günlerinde kan aldırırlardı.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

3. Öyle söz söylerdi ki, saymak isteyen kimse kelimeleri sayabilirdi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

4. Bıyıklarını kısaltırlardı.
Ravi: Hz. Ummi Ayyas (r.a.)

5. Yeminleri, "Hayır, kalbleri çeviren hakkı için" şeklinde idi.
Ravi: Hz. İbni Ömer (r.anhüma)

6. Zemzem suyu getirtirlerdi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

7. Bayram namazlarına yürüyerek gider, yürüyerek dönerlerdi.
Ravi: Hz. İbni Ömer (r.anhüma)

8. Bayramlara yürüyerek çıkar, kametsiz, ezansız namazı kılar, sonra başka yoldan yine yüreyerek dönerdi.
Ravi: Hz. Ebû Rafiğ (r.a.)

9. Bayramlara seslerini yükselterek tehlil ve tekbirlerle çıkarlardı.
Ravi: Hz. İbni Ömer (r.anhüma)

10. (Cuma) günü ayakta hutbe okurlar, her iki hutbe arasında oturur, Kur'andan ayetler okur, insanlara (Allah'ın nimetlerini) hatırlatırlardı.
Ravi: Hz. Câbir İbni Semura (r.a.)

11. Her Cuma "Kaf" suresinden hutbe irad ederlerdi.
Ravi: Hz. Umumi Hişam binti Haris (r.a.)

12. Bir kadına talib olunca şöyle derlerdi: Senin için şu şu ve Saadın "Cefne"si vardır (bir sini). Her nereye gidersen o Benimle beraber sana gelir.
Ravi: Hz. Sehl İbni Saad (r.a.)

13. Elbisesini diker, ayakkabısını yamar, bir erkeğin evde yapacağı her işi yaparlardı.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

14. Hamama girer ve ot tutunurlardı.
Ravi: Hz. Vasile (r.a.)

15. Oruçlu iken, sahurdan sonra cünüb bulundukları ve sabaha karşı yıkandıkları vaki idi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

16. Arpa ekmeği ve eritilmiş iç yağına davet edilseler giderlerdi.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

17. Sıkıntı anında şu duayı okurlardı: "Lâ ilâhe illallahül azîmül halîm, lâ ilâhe illallahü Rabbül arşil azîm, lâ ilâhe illallahu Rabbüs semâvâtis Seb'i ve Rabbül ardı ve Rabbül Arşil kerim."
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

Sayfa: 554

1. Gece veya gündüz bir saatte ezvac-ı tahirelerini yokladığı olurdu.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

2. Sarığı başına sarar ve ucunu arkadan iki kürek arasına sarkıtırdı.
Ravi: Hz. İbni Ömer (r.a.)

3. Kurbanı kendi eliyle keserlerdi.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

4. Allah Tealayı zikirsiz geçirdiği vakit yoktu.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

5. Gece karanlıkta, gündüz aydınlığındaki gibi görürdü.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

6. Evladın babaya gösterdiği hürmeti Abbas (r.a) için gösterir, ona tazim eder, ona büyük saygı gösterir ve onun yeminini yerine getirirlerdi.
Ravi: Hz. Ömer (r.a.)

7. Yürürken, izarının arkasını toplar önünü sarkıtırdı.
Ravi: Hz. Yezid İbni ebu Hubeyd (r.a.)

8. Hayvana binince arkasına adam alırdı. Yemeğini yerde yer, kölenin davetine icabet eder ve merkebe binerlerdi.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

9. Merkebe eğersiz bindiği bile vaki olmuştur.
Ravi: Hz. Abdullah İbni Utbe (r.a.)

10. Merkebe biner, ayakkabısını onarır, gömleğini yamar, yün yelek giyer ve "Benim sünnetimden yüz çeviren Benden değildir" derlerdi.
Ravi: Hz. Ebû Eyyub (r.a.)

11. Cumadan önce dört, sonra da dört (rek'at) kılardı. Onların arasını bir şeyle ayırmazdı.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

12. Ensarı ziyaret eder, çocuklarına selam verir ve onların (çocukların) başlarını okşardı.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

13. Abdestinden artan su ile misvaklanırdı.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

14. Misvakı enlemesine kullanır, suyu emerek içerlerdi. Üç defa nefes alır ve derlerdi ki: "Bu türlü içmek daha iyi, hazmı daha kolay ve sıhhate daha uygundur."
Ravi: Hz. Rabia İbni Ektem (r.a.)

15. Sade öd ağac ile tütsülenir, ona bazen kafur da katardı.
Ravi: Hz. İbni Ömer (r.anhüma)

16. İftarda sütle iftar etmek hoşuna giderdi.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

Sayfa: 555

1. Duanın muhtasar ve geniş manalısını severdi. Diğerlerini bırakırdı.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

2. Sefere Perşembe günü çıkmayı severlerdi.
Ravi: Hz. Ummü Seleme (r.a.)

3. Dabağlanmış post üstünde namaz kılmayı severdi.
Ravi: Hz. Muğire (r.a.)

4. Bahçelerde namaz kılmayı severdi.
Ravi: Hz. Muaz (r.a.)

5. "Sugyâ" denilen yerden tatlı su getirilmesinden hoşlanırlardı. Diğer bir lafızda ise; Sugyâ kuyusundan kendisi için tatlı su getirilirdi denilmektedir.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

6. Tedavi için susam yağını burunlarına damlatır ve sedr suyu ile başlarını yıkarlardı.
Ravi: Hz. Ebû Cafer (r.a.)

7. İlk saf için üç kere, ikinci saf için bir defa istiğfarda bulunurlardı.
Ravi: Hz. İrbad (r.a.)

8. Duasına "Subhane Rabbiyel Aliyyil a'lel Vehhab" diyerek başlarlardı.
Ravi: Hz. Seleme İbni el Ekva (r.a.)

9. Savaşa: "Allah'dan müslümanların zaifleri hürmetine yardım dileyerek" başlarlardı.
Ravi: Hz. Ümeyy İbni Abdullah (r.a.)

10. Yağmur taleb ettiğinde, ilk damlalarda, izarı hariç, diğer elbiselerini tamamen çıkarırlardı.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

11. Elbiselerine meni bulaştığında izhir otu ile elbiselerini temizlerlerdi. Sonra namazını kılar, kuruduktan sonra ovar, gene onunla namazlarını kıldıkları vaki olurdu.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

12. Hasır üstünde namaz kılarlardı.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

13. Kısrağa "Feres" adı verirlerdi.
Ravi: Hz. Ebû Hüreyre (r.a.)

14. Hurma ile sütü "İki atyeb" (iki hoş şey) diye adlandırırdı.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

15. Kendisinden bir koku gelmesi ona ağır gelirdi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

16. Açlıktan beline taş bağlarlardı.
Ravi: Hz. Ebû Hüreyre (r.a.)

17. Namazda işaret ederdi.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

18. İçilecek şeyi üç seferde içer, başlarken besmele çeker, bitince "Elhamdülillah" derdi.
Ravi: Hz. Nevfel İbni Muaviye (r.a.)

19. Kadınlarla elbise üstünden musafaha ettiği vaki idi. (Rıdvan biatinde)
Ravi: Hz. Muakkıl İbni Yesar (r.a.)

Sayfa: 556

1. Kabı, kedinin su içmesi için eğdiği, ve kedi su içtikten sonra kalan su ile abdest aldığı vaki idi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

2. Ayakkabıları ile namaz kıldığı vaki idi.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

3. Duha namazını altı rek'at kılarlardı.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

4. Duhayı dört rekat kılarlardı. Ve Allah nasib ettiği kadar artırırlardı.
Ravi: Hz Aişe (r.a.)

5. Hurma lifinden yapılmış seccade üzerinde namaz kılarlardı.
Ravi: Hz. Meymune (r.anha)

6. Hayvan üzerinde (nafile) namaz kılarlar ve onun gittiği tarafa doğru namaza devam ederlerdi. Fakat farzlar için yere iner ve kıbleye istikbal ederlerdi.
Ravi: Hz. Câbir (r.a.)

7. Öğlenin farzından evvel iki, sonra da iki rek'at kılarlardı. Akşamdan sonra, evinde iki rek'at, keza yatsıdan sonra iki rek'at kılarlardı. Cumadan sonra dönünceye kadar namaz kılmaz ve evinde iki rik'at kılarlardı.
Ravi: Hz İbni Ömer (r.a.)

8. Gece on üç rek'at namaz kılarlardı. Üç rek'atı vitir ve iki rek'at sabah namazının sünneti bunlardandır.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

9. İkindiden evvel iki rek'at namaz kılarlardı.
Ravi: Hz Ali (r.a.)

10. Gece namazlarını ikişer ikişer kılarlar sonra misvak kullanırlardı.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

11. Hasır üzerinde ve debağlanmış post üzerinde namaz kılarlardı.
Ravi: Hz. Muğire ra

12. İkindiden evvel iki rek'at namaz kılardı.
Ravi: Hz. Ali (r.a.)

13. Hasır üzerinde namaz kılarlardı.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

14. Güneş meyl ettiğinde öğlenin farzından önce, aralarını ayırmadan bir selam ile dört rekat namaz kılar ve "Güneş meyl edince semanın kapıları açılır" buyururdu.
Ravi: Hz. Ebû Eyyub (r.a.)

15. Akşamla yatsı arası nafile namaz kılarlardı. İki rek'atla yirmi rek'at arası, (Evabin namazı)
Ravi: Hz. Ubeyd (r.a.)

16. Kendileri namaz kılarken Hasan ile Hüseyin (r.a) oynar ve arkasına çıkar otururlardı.
Ravi: Hz. İbni Mes'ud (r.anhüma)

17. Ashabına hizmet eden kişiyi görmezse, ona dua ederlerdi.
Ravi: Hz. Ali (r.a.)

Sayfa: 557

1. Muharremin onuncu (aşûre) günü oruç tutar ve onu emrederlerdi.
Ravi: Hz. Ali (r.a.)

2. Pazartesi ve Perşembe günleri oruç tutarlardı.
Ravi: Hz. Ebû Hüreyre (r.a.)

3. Her ayın başında oruç tutarlardı. Cuma günlerini ekseriya oruçlu geçirirlerdi.
Ravi: Hz. İbni Mes'ud (r.anhüma)

4. Zilhiccenin dokuzuncu gününü, aşûre gününü ve her aydan üç günü oruçla geçirirlerdi. Ayın ilk Pazartesi, Perşembe ve diğer Cuma'nın Pazartesi gününü tutarlardı.
Ravi: Hz. Hafsa (r.anha)

5. Bir ayın Cumartesi, Pazar ve Pazartesi günlerinde, diğer ayın ise Salı, Çarşamba ve Perşembe günlerinde oruç tutarlardı.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

6. Boynuzlu ve siyah-beyazlı iki koç kurban eder ve keserken "Bismillah Allahu Ekber" derlerdi.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

7. Bir koyunu bütün ev halkı için keserdi.
Ravi: Hz. Abdullah İbni Hişam (r.a.)

8. İçki cezasında nalın ve hurma değnekleri ile vururdu.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

9. Namazda sağ elini, sol eli üstüne koyar ve çok defa namaz kılarken sakalını tutarlardı.
Ravi: Hz . Amr İbni Haris (r.a.)

10. Ata yem verirlerdi.
Ravi: Hz. İbni Ömer (r.anhüma)

11. Bir gusülle bütün ailesini dolaştığı vaki idi.
Ravi: Hz. Enes(r.a.)

12. Rüyayı güzel isme göre yorardı.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

13. Güzel rüya hoşuna giderdi.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

14. Tirid hoşuna giderdi.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

15. Bir hacet için çıktıklarında: "Hayır ve bereketle ve zaferle git" denilmesini severdi.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

16. Kına çiçeğinin kokusundan hoşlanırlardı.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

17. Kabak hoşlarına giderdi.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

18. Adamın en çok sevdiği isimleri ve künyesi ile çağrılmasından hoşlanırdı.
Ravi: Hz. Hanzele (r.a.)

19. Taze hurma ile karpuzu severdi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

Sayfa: 558

1. Taze hurma bulundukça onunla iftar etmek hoşuna giderdi. Taze hurma olmazsa kuru hurma ile orucunu bozardı. Ve bir, üç, beş, yedi olmak üzere tek olarak yerdi.
Ravi: Hz. Câbir (r.a.)

2. Turuncu ve kırmızı güvercinlere bakmak hoşuna giderdi. (İbni Kali "kırmızı güvercin" sözü ile elmayı kastettiğini söyler)
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

3. Yeşile ve akarsuya nazar etmek hoşuna giderdi.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

4. Gece teheccüd kılmaktan hoşlanırdı.
Ravi: Hz. Cündüp (r.a.)

5. Duayı ve istiğfarı üçer defa yapmak hoşuna giderdi.
Ravi: Hz. İbni Mes'ud (r.anhüma)

6. Kol etinden hoşlanırdı.
Ravi: Hz. İbni Mes'ud (r.anhüma)

7. Kürek eti ve kol etinden hoşlanırlardı.
Ravi: Hz. Ebû Hüreyre (r.a.)

8. Soğuk tatlıdan hoşlanırlardı.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

9. Güzel kokudan hoşlanırlardı.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

10. İyiye yormayı sever, uğursuzluk addetmekten hoşlanmazlardı.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

11. Düşmanla zeval vakti karşılaşmayı isterlerdi.
Ravi: Hz. Ebû Evf (r.a.)

12. Kabların örtülü olmasından hoşlanırlardı.
Ravi: Hz. Ebû Cafer (r.a.)

13. Hurmayı salkımı ile tutrak yemekten hoşlanırdı.
Ravi: Hz. Ebû Said (r.a.)

14. Sarı bakır tastan abdest almaktan hoşlanırdı.
Ravi: Hz. Zeyneb binti Cahş (r.anha)

15. Namazda ayetleri saydığı da olurdu.
Ravi: Hz. İbni Amr (r.a.)

16. Bir tarafa teveccüh buyurunca kendinden evvel güzel kokuları farkedilirdi.
Ravi: Hz. İbrahim (r.a.)

17. Tesbihi sayarlardı.
Ravi: Hz. İbni Amr (r.a.)

18. Ashabı Kiramına, humma ve bütün ağrılara karşı şu duayı okumalarını öğretirlerdi: "Bismillahil kebîr, eûzübillahil Azîm min şerri külli ırkın neârin, ve min şerri harrin nar." (Büyük Allah adıyla, atan her damarın şerrinden ve ateşin hararetinin verdiği zarardan yüce Allah'a sığınırım"
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

Sayfa: 559

1. Ev hizmetlerini yaparlar ve ekseriya dikilecek şeyleri de dikerlerdi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

2. İtikafta olduğu halde hastayı ziyaret ederlerdi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

3. Anlaşılması için sözü üç defa tekrarlardı.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

4. Gusulde kullandığı su bir sa' (1040 dirhem=3.3 kg) abdestte kullandığı ise bir "müd" idi. (müd =800 gr)
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

5. Ailesi ile birlikte aynı kaptan guslederlerdi.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

6. Cuma günü, Ramazan ve Kurban bayramı günleri ve arefe günü guslederlerdi.
Ravi: Hz. Fakih İbni Saad (r.a.)

7. Tahareti üç defa yaparlardı.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

8. Çirkin ismi değiştirirdi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

9. Akşam namazdan önce taze hurma ile iftar ederdi.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

10. Elbisesini temizler, koyununu sağar, şahsi hizmetlerini bizzat yaparlardı.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

11. Hediyeyi kabul eder, onun karşılığını da verirlerdi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

12. Söz söylerken kavmin en şeririne lafını teveccüh ettirirlerdi. Ki onunla ünsiyet kursun.
Ravi: Hz. Amr İbni As (r.a.)

13. Oruçlu iken, ihramda iken, abdestli iken ailelerini öper, sonra abdest yenilemeden namazını kılardı.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

14. Oruçlu iken ailesini öperdi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

15. İhramlı iken ailesini öperlerdi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

16. Aileleri arasında adil bir şekilde taksim yaparlar ve şöyle dua ederlerdi: "Allahım, muktedir olduğum ölçüde bu benim yaptığım taksimdir. Senin sahip olduğun ve benim malik olmadığım hususlarda beni muahaze teme Allahım."
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

17. Seferde namazı kasr eder ve tamam kıldığı da olurdu. Keza seferde orucu açar, bazen de tutardı.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

18. Kıraatını ayet ayet okurlardı. "Elhamdülillahi Rabbil alemin" der durur, sonra "Errahmanirrahim" der, dururlardı.
Ravi: Hz. Ümmü Seleme (r.anha)

19. Ramazan bayramı günü karşısına geçip def çalındığı olurdu. (O da ses çıkarmazdı.)
Ravi: Hz. Kaya İbni Saad (r.a.)

20. Cuma günü namaza gitmeden önce, tırnaklarını keser, bıyıklarını kısaltırlardı.
Ravi: Hz. Ebû Hüreyre (r.a.)

Sayfa: 560

1. Birisine kızınca "Ne oluyor o alnı topraklanasıcaya" derlerdi.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

2. Horoz ötünce namaza kalkarlardı.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

3. Ayakları yarılıncaya kadar ibadet ettikleri olurdu.
Ravi: Hz. Muğire (r.a.)

4. Hutbe aralarında tekbir getirir ve bayramların hutbelerinde çok tekbir alırlardı.
Ravi: Hz. Ebû Rafi (r.a.)

5. Oruçlu iken sürmelenirlerdi.
Ravi: Hz. Ebû Rafi (r.a.)

6. Her gece sürme çeker, her ay hacamat olur ve her yıl ilaç içelerdi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

7. Çok kere başını örterlerdi.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

8. Çok kere başını örter, başını yağlar ve sakalını da tararlardı.
Ravi: Hz. Sehl İbni Saad (r.a.)

9. Zikri çok eder, lüzumsuz işten sakınır, namazı uzun kılar, hutbeyi kısa yapar ve dullar, miskinler ve köle ile beraber yürüyüp onların hacetlerini görmekten çekinmezlerdi.
Ravi: Hz. Ebû Said (r.a.)

10. Gizli nikahtan hoşlanmaz, def ile ilanını isterlerdi.
Ravi: Hz. Ebul Hasan El Mazini (r.a.)

11. Atın "Şikkâlını" sevmezlerdi. (Üç ayağının rengi değişik olması)
Ravi: Hz. Ebû Hüreyre (r.a.)

12. Kaba ve iri sesle söyliyenlerden hoşlanmazdı. Kişinin sesini kısmasını severlerdi.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

13. Dağlanmak ve sıcak yemekten hoşlanmazdı. "Yemeği soğutunuz. Zira o berekettir, Sıcak yemekte bereket olmaz" buyururlardı.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

14. Kına kokusundan hoşlanmazlardı.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

15. Namazda esnemekten hoşlanmazlardı.
Ravi: Hz. Ebû Ümâme (r.a.)

Sayfa: 561

1. Harpte gürültü yapmaktan hoşlanmazlardı.
Ravi: Hz. Ebû Mûsa (r.a.)

2. "Nübüvvet mührü"nün görülmesinden hoşlanmazlardı.
Ravi: Hz. Ubâde İbni Amr (r.a.)

3. Bir kimsenin arkasından gelmesinden hoşlanmazlardı. Fakat sağından veya solundan gitmesini isterlerdi.
Ravi: Hz. Amr İbni As (r.a.)

4. Suallerden hoşlanmazlardı. (Fitneyi mucip sualleri de ayıplardı) Ancak Ebu Ruzeyn'in sualleri hoşuna gider ve ona icabet ederlerdi.
Ravi: Hz. Ebû Ruzeyn (r.a.)

5. Kanın feveranından hoşlanmazlardı. Ancak üç günden sonra örtü üstünden aileleri ile mübaşeretleri vaki olurdu.
Ravi: Hz. Ümmü Seleme (r.anha)

6. Yemeğin ortasından yemekten hoşlanmazlardı.
Ravi: Hz. Selman (r.a.)

7. Yemeğin üzerindeki dumanı zail olmadan, yenilmesinden hoşlanmazlardı.
Ravi: Hz. Cuveyriye (r.anha)

8. Camide şiddetli aksırmaktan hoşlanmazlardı.
Ravi: Hz. Ebû Hüreyre (r.a.)

9. Kadının elinde kına eseri olmamasından hoşlanmazlardı.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

10. Ayağının pabuçtan dışarı, pabucunun da ayağından dışarı çıkmasından hoşlanmazlardı.
Ravi: Hz. Ziyad İbni Saad (r.a.)

11. Kelerin yenilmesinden hoşlanmazlardı.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

12. Koyundan yedi şeyi sevmezdi: Öd kesesi, mesane husyeleri, erkeklik ve dişilik uzuvları, guddeler ve kan. Koyunun ön tarafından hoşlanırlardı.
Ravi: Hz. İbni Ömer (r.a.)

13. Bevl dolayısıyle böbreklerden hoşlanmazları.
Ravi: H. İbni Abbas (r.a.)

14. Kızlarına ipek baş örtüsü kullandırırlardı.
Ravi: Hz. ibni Ömer (r.a.)

15. Bayram ve Cumalarda kırmızı bir aba giyerlerdi.
Ravi: Hz. Câbir (r.a.)

16. Yenleri ve boyu kısa gömlek giyerlerdi.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

17. Topukları yukarı, yenleri parmak uçlarına kadar olan gömlek giyerlerdi.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

18. Beyaz takke giyerdi.
Ravi: Hz. İbni Ömer (r.anhüma)

Sayfa: 562

1. Başa yatık, beyaz, kalansüve (başlık) giyerlerdi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

2. Sarıklarının altında ve sarıksız olarak kalansüve giyerler, o olmadan da sarık sararlar, Yemen mamulü takke de giyerlerdi ki, beyaz bir serputşu. Keza harpte kulaklarına kadar o serpuşun uçları inerdi. Çok kere namaz kılarken, kalansüveyi çıkarıp, sütre olarak önlerine koydukları olurdu. Silahına, atına ve eşyasına isim vermek adet-i seniyelerinden idi.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

3. Yumuşak sahtiyan ayakkabı giyerlerdi. Sakallarını za'feran ve vers ile boyadıkları olurdu.
Ravi: Hz. İbni Ömer (r.anhüma)

4. Namazda sağ veya sola meylettiği olurdu. Fakat başını geriye çevirdiği vaki olmamıştır.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

5. Namazda kendisinin arkasında önce erkekler, sonra erkek çocuklar, sonra da kadınlar saf tutarlardı.
Ravi: Hz. Ebû Malik el Eş'ari (r.a.)

6. Abdestte yüzünü libasının ucu ile kuruladığı vaki idi.
Ravi: Hz. Muaz (r.a.)

7. Öyle yürürdü ki, yürüyüşünden aciz ve tembel olmadığı anlaşılırdı.
Ravi: Hz. İbni Abbas (r.anhüma)

8. Nefes alıp verdiği duyulacak şekilde uyuduğu, sonra kalkıp abdest yenilemeden namaza devam ettiği vaki idi.
Ravi: Hz. Âişe (r.anha)

9. Cuma günü minberden indiğinde, haceti olan bir kişi ile konuştuktan sonra, mihraba geçip namaz kıldıkları vaki idi.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)

10. Son sözü: "Namaza, namaza (dikkat edin) idareniz altında bulunanlar ve memlükleriniz hususunda Allah'tan korkun." Oldu.
Ravi: Hz Ali (r.a.)

11. Son sözü: "Allah yahudi ve nasarayı helak etsin. Onlar Peygamberlerinin kabirlerini mescid ittihaz ettiler. Arab topraklarında iki din kalmasın" demek olmuştur.
Ravi: Hz. Ubeyde (r.a.)

12. Hz. Peygamberin son sözleri: "Celâle Rabbî errefî' fekad bellağtü" (Rabbimin yüce Celalini ihtiyar ettim ve emrolunduğumu tebliğ ettim) olmuş ve sonra irtihal buyurmuşlardı.
Ravi: Hz. Enes (r.a.)